Show simple item record

dc.contributor.advisorRAKICIOĞLU, NESLİŞAH
dc.contributor.authorDolu, Fatmanur
dc.date.accessioned2024-08-22T06:18:36Z
dc.date.issued2024
dc.date.submitted2024-07-17
dc.identifier.citationDolu, F. Besin Etiketleri ve Besin Ögesi Örüntü Profili Modellerinin Besin Seçimi Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Diyetetik Programı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2024.tr_TR
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11655/35636
dc.description.abstractThis study was conducted to evaluate the nutritional content of packaged foods, ready meals and beverages offered for sale in Turkey and standard meal recipes of Turkish Cuisine with nutritional labels and nutrient pattern profile models and to examine the effect of nutritional labels on healthy food selection. According to the Nutri-Score label model, FSA-Ofcom WXY model, NRF9.3 model and Traffic Lights label evaluation, it was observed that the Turkish Cuisine standard meal recipes and packaged food, ready-to-eat and beverages had high content of nutrients that may cause health problems. Compared to other regions, the dishes specific to the Southeastern Anatolia Region have a high content in terms of nutrients that are recommended to be reduced. İt was concluded that there was a significant correlation between the Nutri-Score, FSA-Ofcom WXY and NRF9.3 results of the first, second and third pot meals (p<0.05). It was found that there was a significant correlation between NRF9.3 and Nutri-Score results of ready meals, bakery products, cereals, legumes and derivatives, spices, sauces and condiments (p<0.05). Processed meat products, fish and seafood, milk and its products, ready meals, bakery products, cereals, legumes and derivatives, sugar and sugary foods, spices, sauces and condiments, beverages were found to have a significant correlation between Nutri-Score and FSA-Ofcom results (p<0.001). Nutri-Score label model; It has been the label model with the highest number of correct answers in the selection of packaged food, ready meals, beverages and standard meal recipes. In addition, the Nutri-Score label has been preferred by individuals as the most descriptive and easy-to-understand label model. There was no statistically significant difference between the number of correct answers given in 3 labels in the effect of label models on healthier food selection (p>0.05). As a result, re-evaluation of the reference amounts used in nutrition labels and nutrient pattern profile models and giving more place to the portion size on the labels will positively affect the food choice of individuals. Reorganizing standard meal recipes and packaged foods and beverages in a way that protects and improves health, taking into account their nutritional content, will support the selection and consumption of healthier foods by individuals.tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherSağlık Bilimleri Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/embargoedAccesstr_TR
dc.subjectSağlıklı besin seçimitr_TR
dc.subjectNutri-Score modelitr_TR
dc.subjectFSA-Ofcom WXY modelitr_TR
dc.subjectNRF9.3 modelitr_TR
dc.subjectTrafik Işıkları etiketitr_TR
dc.subject.lcshA - Genel konulartr_TR
dc.titleBesin Etiketleri ve Besin Ögesi Örüntü Profili Modellerinin Besin Seçimi Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesitr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/masterThesistr_TR
dc.description.ozetBu çalışma Türkiye’de satışa sunulan ambalajlı besin, hazır yemek ve içecekler ile Türk Mutfağına ait standart yemek tarifelerinin besin ögesi içeriğini besin etiketleri ve besin ögesi örüntü profili modelleri ile değerlendirmek ve sağlıklı besin seçiminde besin etiketlerinin etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Nutri-Score etiket modeli, FSA-Ofcom WXY modeli, NRF9.3 modeli ve Trafik Işıkları etiketi değerlendirmesine göre Türk Mutfağı standart yemek tarifelerinin ve ambalajlı besin, tüketime hazır ve içeceklerin sağlık sorunlarına neden olabilecek besin ögeleri içeriğinin yüksek olduğu görülmüştür. Diğer bölgelere göre Güneydoğu Anadolu Bölgesine özgü yemekler, alımının azaltılması önerilen besin ögeleri bakımından yüksek içeriğe sahiptir. Modeller arası korelasyon incelendiğinde birinci, ikinci ve üçüncü kap yemeklerin Nutri-Score, FSA-Ofcom WXY ve NRF9.3 sonuçları arasında anlamlı bir korelasyonun olduğu sonucuna varılmıştır (p<0,05). Hazır yemekler, unlu mamüller, tahıl, kuru baklagil ve türevleri, baharatlar, soslar ve çeşnilerin NRF9.3 ve Nutri-Score sonuçları arasında anlamlı bir korelasyonun olduğu saptanmıştır (p<0,05). İşlenmiş et ürünleri, balık ve deniz ürünleri, süt ve ürünleri, hazır yemekler, unlu mamüller, tahıl, kuru baklagil ve türevleri, şeker ve şekerli besinler, baharatlar, soslar ve çeşniler, içeceklerin Nutri-Score ve FSA-Ofcom sonuçları arasında anlamlı bir korelasyonun olduğu saptanmıştır (p<0,001). Nutri-Score etiket modeli; ambalajlı besin, hazır yemek, içecek ve standart yemek tarifesi seçiminde en yüksek doğru cevap sayısının verildiği etiket modeli olmuştur. Ayrıca Nutri-Score etiketi, bireyler tarafından en açıklayıcı ve kolay anlaşılır etiket modeli olarak tercih edilmiştir. Etiket modellerinin daha sağlıklı besin seçimine etkisinde 3 etikette verilen doğru cevap sayıları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (p>0,05). Sonuç olarak, besin etiketleri ve besin ögesi örüntü profili modellerinde kullanılan referans miktarlarının yeniden değerlendirilmesi ve porsiyon miktarına etiketlerde daha çok yer verilmesi bireylerin besin seçimini olumlu etkileyecektir. Standart yemek tarifeleri ile ambalajlı besin ve içeceklerin besin ögesi içeriklerinin göz önünde bulundurularak sağlığı koruyucu ve geliştirici yönde yeniden düzenlenmesi bireylerin daha sağlıklı besin seçimi ve tüketimini destekleyecektir.tr_TR
dc.contributor.departmentBeslenme ve Diyetetiktr_TR
dc.embargo.terms6 aytr_TR
dc.embargo.lift2025-02-24T06:18:36Z
dc.fundingYoktr_TR


Files in this item

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record