Show simple item record

dc.contributor.advisorRAKICIOĞLU, NESLİŞAH
dc.contributor.authorDEDEBAYRAKTAR, DAMLA
dc.date.accessioned2024-08-22T06:15:20Z
dc.date.issued2024-08-14
dc.date.submitted2024-07-19
dc.identifier.citationDedebayraktar D. Ahşap Tozu Maruziyeti Olan İşçilerde Diyetin Toplam Antioksidan Kapasitesinin Değerlendirilmesi. [Doktora Tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi; 2024.tr_TR
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11655/35632
dc.description.abstractExposure to wood dust among workers is associated with various health issues, including cancer and lung pathologies. This study is a cross-sectional investigation designed to assess the nutritional status of workers exposed to wood dust, evaluate their total dietary antioxidant capacity, and determine its relationship with in-vivo biochemical indicators. The study involved 70 participants, including 40 woodworkers and 30 non-woodworkers. A questionnaire was administered to gather data on general characteristics, work-related information, dietary habits, and food consumption frequency over the past month. Participants provided 24-hour dietary recall and physical activity records, from which energy and nutrient intakes, as well as physical activity levels (PAL), were calculated. Anthropometric measurements (body weight, height, waist circumference, mid-upper arm circumference (MUAC), and triceps skinfold thickness (TST)) and body composition were assessed. Participants completed the Pittsburgh Sleep Quality Index, Fatigue Severity Scale, and Perceived Stress Scale, and the Oxidative Balance Score was calculated. Serum samples were analyzed for total antioxidant status (TAS) and total oxidant status (TOS). Urinary samples were analyzed for 8-Hydroxy-2'-deoxyguanosine (8-OHdG) and creatinine, with 8-OHdG levels normalized to creatinine. The total antioxidant capacity (TAC) of the diet was calculated using seven different databases and the Vitamin C Equivalent Antioxidant Capacity (VCEAC) method. The average age, smoking status, body mass index (BMI), and monthly household income levels of the woodworkers and the control group were similar. Neither the woodworkers nor the control group had any diet-related health issues, and none were using medications or supplements regularly. Among the woodworkers, 50% were overweight, compared to 56.7% in the control group (p>0.05). Waist circumference measurements indicating high risk for chronic diseases were present in 17.5% of the woodworkers and 16.7% of the control group. Woodworkers consumed an average of 2991.4±529.5 kcal per day, while the control group consumed 2658.0±689.3 kcal (p<0.005). Both groups showed deficiencies in vitamin B12 and vitamin C. The total antioxidant capacity (TAC) values determined by T-ORAC, L-ORAC, H-ORAC, and FRAP-2 were significantly higher in woodworkers compared to the control group. The dietary components contributing most to TAC values for both woodworkers and the control group were cereals and flours for T-ORAC, L-ORAC, H-ORAC, FRAP-2, and beverages for TEAC, TRAP, FRAP-3, FRAP-4, and VCEAC. Poor sleep quality was observed in 30% of the woodworkers and 3.3% of the control group (p<0.05). In terms of physical activity levels, 42.5% of the woodworkers were classified as having high activity levels, whereas 43.3% of the control group had light activity and 53.3% had moderate activity levels (p<0.05). Serum TAS levels were significantly lower in woodworkers (1.68±0.23 mmol Trolox equivalent/L) compared to the control group (1.87±0.20 mmol Trolox equivalent/L) (p<0.05). Creatinine-adjusted 8-OHdG levels were higher in woodworkers (0.32±0.12 ng/mg creatinine) compared to the control group (0.22±0.12 ng/mg creatinine) (p<0.05). Exposure to wood dust has a significant impact on serum TAS levels and urinary 8-OHdG/creatinine ratios. This effect remains significant in all statistical models controlling for physical activity level (PAL), age, smoking status, dietary energy intake, and duration of wood exposure. In conclusion, woodworkers are identified as a high-risk group for oxidative stress and DNA damage. Nutritional recommendations for these workers should be revised to reflect the total antioxidant capacity (TAC) of their diet, and strategies should be implemented to increase dietary diversity in order to improve dietary TAC levels.tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherSağlık Bilimleri Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/restrictedAccesstr_TR
dc.subjectİş Sağlığı, İşçi Beslenmesi, Ahşap İşçisi, Diyetin Toplam Antioksidan Kapasitesi, Oksidatif Stres, DNA Hasarıtr_TR
dc.titleAHŞAP TOZU MARUZİYETİ OLAN İŞÇİLERDE DİYETİN TOPLAM ANTİOKSİDAN KAPASİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİtr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozetİşçilerde ahşap tozuna maruziyet kanser ve akciğer patolojileri gibi çeşitli sağlık sorunları ile ilişkilendirilmektedir. Bu araştırma; ahşap tozu maruziyeti olan işçilerin beslenme durumlarının saptanması, diyet toplam antioksidan kapasitesinin değerlendirilmesi ve in-vivo biyokimyasal göstergeler ile olan ilişkisinin ortaya konulması amacıyla planlanıp yürütülmüş kesitsel bir çalışmadır. Çalışmaya 40 ahşap işçisi ve ahşap işinde çalışmayan 30 kişi olmak üzere toplam 70 kişi alınmıştır. Katılımcılara genel özelliklerini, çalışma bilgilerini, beslenme alışkanlıklarını ve son bir ay içindeki besin tüketim sıklıklarını saptamaya yönelik bir soru kağıdı uygulanmıştır. Bireylerden 24 saatlik geriye dönük besin tüketim kaydı ile fiziksel aktivite kaydı alınmış, enerji ve besin ögesi alımları ile fiziksel aktivite düzeyleri (PAL) hesaplanmıştır. Bireylerin antropometrik ölçümleri (vücut ağırlığı, boy uzunluğu, bel çevresi, üst orta kol çevresi (ÜOKÇ), triseps deri kıvrım kalınlığı (TDKK) ve vücut bileşimi ölçümleri alınmıştır. Bireylere Pittsburg Uyku Kalitesi Ölçeği, Yorgunluk Şiddeti Ölçeği ve Algılanan Stres Ölçeği testleri uygulanmış, Oksidatif Denge Skoru hesaplanmıştır. Bireylerin serum örneklerinde toplam antioksidan durum (TAS) ve toplam oksidan durumu (TOS) analizleri yapılmıştır. Alınan idrar örneklerinde 8-Hidroksi-2'-deoksiguanozin (8-OHdg) ve kreatinin analizleri yapılmış, 8-OHdg düzeyleri kreatinine göre normalize edilmiştir. Besin tüketim kayıtları kullanılarak 7 farklı veri tabanı ve VCEAC (Vitamin C Eşdeğer Antioksidan Kapasite) yöntemi ile diyetin total antioksidan kapasitesi (dTAK) hesaplanmıştır. Ahşap işçilerinin ve kontrol grubundaki bireylerin ortalama yaş, sigara içme durumu, beden kütle indeksi (BKİ) ve aylık hanehalkı gelir düzeyleri benzerdir. Ahşap işçilerinin ve kontrol grubundaki bireylerin beslenme ile ilintili bir sağlık sorunu yoktur ve hiçbiri düzenli olarak ilaç veya supleman kullanmamaktadır. Ahşap işçilerinin %50’si, kontrol grubundaki bireylerin %56,7’si fazla kiloludur (p>0,05). Ahşap işçilerinin %17,5’i’nin, kontrol grubundaki bireylerin %16,7’ sinin bel çevresi ölçümleri yüksek kronik hastalık riskine işaret etmektedir. Ahşap işçileri günde 2991,4±529,5 kkal, kontrol grubundaki bireyler ise 2658,0±689,3 kkal enerji almaktadır (p<0,005). Her iki grupta da en fazla yetersizliği görülen besin ögeleri B12 vitamini ve C vitaminidir. Ahşap işçilerinin T-ORAC, L-ORAC, H-ORAC, FRAP-2 değerleri ile saptanan dTAK değerleri kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. DTAK değerlerine en çok katkı sağlayan besinler hem ahşap işçilerinde hem de kontrol grubunda T-ORAC, L-ORAC, H-ORAC,FRAP-2 için tahıllar ve unlar; TEAC, TRAP, FRAP-3, FRAP-4 ve VCEAC için içecekler olmuştur. Ahşap işçilerinin %30’unun, kontrol grubundaki bireylerin ise %3,3’ünün uyku kalitesi kötüdür (p<0,05). Ahşap işçilerinin %42,5’i PAL düzeyine göre ağır aktivite düzeyine sahipken, kontrol grubundaki bireylerin %43,3’ü hafif aktivite, %53,3’ü ise orta aktivite düzeyinde bulunmuştur (p<0,05). Ahşap işçilerinde serum TAS düzeyleri (1,68±0,23 mmol Trolox eşdeğeri/L) kontrol grubuna göre (1,87±0,20 mmol Trolox eşdeğeri/L) önemli düzeyde düşüktür (p<0,05). Kreatinine göre düzeltilmiş 8-OHdg düzeyleri ahşap işçilerinde (0,32±0,12 ng/mg kreatinin) kontrol grubundan (0,22±0,12 ng/mg kreatinin) daha yüksektir (p<0,05). Ahşap tozuna maruz kalıp kalmamak serum TAS düzeyleri ve idrar 8-OHdg/kreatinin üzerinde önemli etkiye sahiptir. Bu etki fiziksel aktivite düzeyi (PAL), yaş, sigara içme durumu, diyetle enerji alımı ve ahşap maruziyeti süresinin kontrol altına alındığı tüm istatistiksel modellerde anlamlılığını korumuştur. Sonuç olarak ahşap işçilerinin oksidatif stres ve DNA hasarı bakımından riskli bir grup oldukları görülmüştür. İşçilerin beslenmesinde besin çeşitliliği sağlanarak diyetin TAK içeriğinin arttırılması hedeflenmeli ve işçilere özgü besin tüketimi önerileri diyetin TAK içeriği göz önünde bulundurularak güncellenmelidir.tr_TR
dc.contributor.departmentBeslenme ve Diyetetiktr_TR
dc.embargo.terms6 aytr_TR
dc.embargo.lift2025-02-24T06:15:20Z
dc.fundingYoktr_TR


Files in this item

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record