dc.contributor.advisor | GÖK METİN, Zehra | |
dc.contributor.author | Eroğlu, Hacer | |
dc.date.accessioned | 2024-08-13T07:34:44Z | |
dc.date.issued | 2024-08-05 | |
dc.date.submitted | 2024-07-05 | |
dc.identifier.citation | Eroğlu, H. (2024). Roper, Logan ve Tierney Günlük Yaşam Aktiviteleri Modeline Dayalı Farkındalıkla Desteklenen Eğitim Programının Hipertansif Bireylerde Öz Bakım, Tedavi Uyumu ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarına Etkisi (Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İç Hastalıkları Hemşireliği Programı). Ankara: Hacettepe Üniversitesi. | tr_TR |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11655/35457 | |
dc.description.abstract | This randomized controlled study aimed to evaluate the effect of an education program based on the Roper, Logan, and Tierney model of daily living activities supported with mindfulness on self-care, treatment adherence, and healthy lifestyle behaviors in hypertensive individuals. Individuals diagnosed with stage I hypertension and monitored at the Cardiology outpatient clinic of the Ankara Training and Research Hospital, Ministry of Health, were assigned to intervention (n=35) and control (n=35) groups through stratified randomization between March 2023 and May 2024. The intervention group received an online education program based on the Roper, Logan, and Tierney model of daily living activities and supported by mindfulness once a week, each lasting 45-minutes sessions, for eight weeks. The control group received routine care without any additional intervention. Data were collected face-to-face at the cardiology outpatient clinic using the Participant Information Form, Hypertension Follow-up Form, Metabolic Control Variables Monitoring Form, Hypertension Self-Care Profile Scale, Hill-Bone Hypertension Treatment Adherence Scale, Healthy Lifestyle Behaviors Scale II, Mindfulness Scale, and Hypertension Knowledge Evaluation Form. Statistical analyses included the student t-test, Mann-Whitney U test, paired t-test, and Friedman test. The results showed that the intervention group had significantly lower systolic and diastolic blood pressure values, and higher self-care, treatment adherence, healthy lifestyle behaviors, and mindfulness scores at 8th and 12th weeks compared to the control group (p<0.05). Additionally, the intervention group had significantly lower fasting blood glucose, low-density lipoprotein, serum sodium levels and higher high-density lipoprotein and potassium values compared to the control group at week 8 (p<0.05). Lastly, hypertension knowledge levels were higher in the intervention group compared to the control group at week 8. The findings indicate that a hypertension self-management education program based on the daily living activities model and supported by mindfulness contributes to hypertension knowledge, systolic and diastolic blood pressure, self-care, treatment adherence, and healthy lifestyle behaviors. In line with these findings, it is necessary to increase the programs offered based on nursing theories to support the management of hypertension in clinical practices. Furthermore, it is recommended that further clinical studies targeting long-term follow-up with larger sample groups be designed to increase adherence to hypertension treatment and gain targeted healthy lifestyle behaviors. | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/embargoedAccess | tr_TR |
dc.subject | Eğitim | tr_TR |
dc.subject | farkındalık | tr_TR |
dc.subject | günlük yaşam aktiviteleri | tr_TR |
dc.subject | hipertansiyon | tr_TR |
dc.subject | öz bakım | tr_TR |
dc.subject | sağlıklı yaşam | tr_TR |
dc.subject | tedavi uyumu | tr_TR |
dc.subject.lcsh | Hemşirelik | tr_TR |
dc.title | Roper, Logan ve Tierney Günlük Yaşam Aktiviteleri Modeline Dayalı Farkındalıkla Desteklenen Eğitim Programının Hipertansif Bireylerde Öz Bakım, Tedavi Uyumu ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarına Etkisi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Bu randomize kontrollü araştırmanın amacı, Roper,
Logan ve Tierney günlük yaşam aktiviteleri modeline dayalı, farkındalıkla desteklenen
eğitim programının hipertansif bireylerde öz bakım, tedavi uyumu ve sağlıklı yaşam
biçimi davranışlarına etkisinin değerlendirilmesidir. Mart 2023-Mayıs 2024
tarihlerinde, Sağlık Bakanlığı Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji
polikliniğinde evre I hipertansiyon tanısı olan bireyler tabakalı randomizasyon ile
müdahale (n=35) ve kontrol (n=35) gruplarına atanmıştır. Müdahale grubuna 8 hafta
boyunca haftada bir defa, her biri 45 dakika süren, Roper, Logan ve Tierney günlük
yaşam aktiviteleri modeline dayalı ve farkındalıkla desteklenen çevrimiçi eğitim
verilmiştir. Kontrol grubuna ise rutin bakım dışında ek bir müdahalede
bulunulmamıştır. Araştırma verileri, Katılımcı Bilgi Formu, Hipertansiyon Takip
Formu, Metabolik Kontrol Değişkenleri İzlem Formu, Hipertansiyon Öz Bakım Profili
Ölçeği, Hill-Bone Hipertansiyon Tedavisine Uyum Ölçeği, Sağlıklı Yaşam Biçimi
Davranışları Ölçeği II, Bilinçli Farkındalık Ölçeği ve Hipertansiyon Bilgi
Değerlendirme Formu yardımı ile kardiyoloji polikliniğinde yüz-yüze toplanmıştır.
Verilerin analizinde Student t, Mann-Whitney U, eşleştirilmiş t ve Friedman testleri
kullanılmıştır. Araştırmada müdahale grubunda, sistolik ve diyastolik kan basıncı
değerlerinde düşme, öz bakım, tedavi uyumu, sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve
bilinçli farkındalık puanlarında 8. ve 12. haftada kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde
artış olduğu bulunmuştur (p<0,05). Bu bulgulara ek olarak, 8. haftada müdahale
grubunda kontrol grubuna göre açlık kan şekeri, düşük dansiteli lipoprotein ve serum
sodyum düzeyi daha düşük, yüksek dansiteli lipoprotein ve serum potasyum düzeyi
daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Son olarak, 8. haftada müdahale grubunun
hipertansiyon bilgi düzeyi kontrol grubuna göre daha yüksek bulunmuştur (p<0,05).
Çalışma sonuçları, günlük yaşam aktiviteleri modeline dayalı olarak geliştirilen ve
farkındalıkla desteklenen hipertansiyon öz yönetim eğitim programının hipertansiyona
yönelik bilgi düzeyi, sistolik ve diyastolik kan basıncı, öz bakım, tedaviye uyum,
sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını geliştirmede ve bilinçli farkındalığı arttırmada
katkılar sağladığını ortaya çıkarmıştır. Bu bulgular doğrultusunda, klinik
uygulamalarda hipertansiyonun yönetimine destek olmada hemşirelik teorilerine
dayalı sunulan programların arttırılması gereklidir. Ayrıca, hipertansiyon tedavisine
uyumun desteklenmesi ve hedeflenen sağlıklı yaşam bçimi davranışlarının
kazandırılmasında daha büyük örneklem gruplarıyla uzun vadeli izlemi hedef alan ileri
klinik araştırmaların tasarlanması önerilmektedir. | tr_TR |
dc.contributor.department | İç Hastalıkları Hemşireliği | tr_TR |
dc.embargo.terms | 6 ay | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2025-02-15T07:34:44Z | |
dc.funding | Yok | tr_TR |