Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.advisorDağ, İhsan
dc.contributor.authorSay, Gülen
dc.date.accessioned2024-06-28T11:31:35Z
dc.date.issued2024
dc.date.submitted2024-06-07
dc.identifier.citationSay, G. (2024). Ebeveynleşme ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide mükemmeliyetçilik ve kontrol odağının aracı, benliğin farklılaşması ve tek ebeveynli olmanın düzenleyici etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.tr_TR
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11655/35096
dc.description.abstractParentification is defined as an instrumental and emotional role reversal between parent and child. Individuals' personality traits, psychological well-being and relationship patterns can be negatively affected by parentification. In this respect, it is important to examine parentification in terms of various factors. In this study, it was aimed to evaluate the mediator effect of perfectionism and locus of control, and the moderator effect of growing up with a single parent and differentiation of self on the relationship between parentification and psychological symptoms. The sample of the study consisted of 432 individuals between the ages of 18-25, 95 of whom grew up in single-parent families and 337 of whom grew up in two-parent families. Demographic Information Form, Brief Symptom Inventory, Parentification Inventory, Frost Multidimensional Perfectionism Scale, Locus of Control Scale and Differentiation of Self Inventory were used to collect data. The correlation analyses in the study show that there is a positive relationship between parentification and psychological symptoms, and a negative relationship between perceived benefits of parentification and psychological symptoms. As a result of mediation and moderation analyses, it was found that perfectionism and locus of control mediated the relationship between parentification and psychological symptoms, whereas the moderator effects of differentiation of self and having a single parent were not found. With the results obtained in the study, it can be said that parentification predicts psychological symptoms through individuals developing more perfectionist attitudes and thinking that the consequences of events are related to sources other than themselves. The lack of a moderation effect of differentiation of self and having a single parent is thought to be related to cultural characteristics.tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherSosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectEbeveynleşmetr_TR
dc.subjectPsikolojik belirtilertr_TR
dc.subjectMükemmeliyetçiliktr_TR
dc.subjectKontrol odağıtr_TR
dc.subjectBenliğin farklılaşmasıtr_TR
dc.subjectTek ebeveynli olmatr_TR
dc.subject.lcshPsikolojitr_TR
dc.titleEbeveynleşme ile Psikolojik Belirtiler Arasındaki İlişkide Mükemmeliyetçilik ve Kontrol Odağının Aracı, Benliğin Farklılaşması ve Tek Ebeveynli Olmanın Düzenleyici Etkisinin İncelenmesitr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozetEbeveynleşme, ebeveyn ve çocuk arasındaki araçsal ve duygusal rol değişimi olarak tanımlanmaktadır. Ebeveynleşme ile bireylerin kişilik özellikleri, psikolojik iyi oluşu ve ilişki kurma biçimleri olumsuz etkilenebilmektedir. Bu bakımdan ebeveynleşmenin çeşitli faktörler açısından incelenmesi önem taşımaktdır. Bu çalışma kapsamında ebeveynleşme ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide, mükemmeliyetçiliğin ve kontrol odağının aracı, tek ebeveynle büyümenin ve benliğin farklılaşmasının düzenleyici etkisini incelemek amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemi 18-25 yaş arasında yer alan 95’i tek ebeveynli, 337’si iki ebeveynli ailelerde büyüyen toplam 432 bireyden oluşmaktadır. Çalışmada veri toplamak amacıyla Demografik Bilgi Formu, Kısa Semptom Envanteri, Ebeveynleşme Envanteri, Frost Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği, Kontrol Odağı Ölçeği ve Benliğin Farklılaşması Envanteri kullanılmıştır. Çalışmadaki korelasyon analizleri, ebeveynleşme deneyimleri ile psikolojik belirtiler arasındaki pozitif yönde, ebeveynleşmenin algılanan yararı ile psikolojik belirtiler arasında ise negatif yönde ilişkiler olduğunu göstermektedir. Aracı ve düzenleyici değişken analizleri sonucunda ise, ebeveynleşme ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide mükemmeliyetçiliğin ve kontrol odağının aracı etkisi olduğu bulunurken, benliğin farklılaşması ve tek ebeveynli olmanın düzenleyici etkisi saptanamamıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlarla birlikte ebeveynleşmenin bireylerin daha mükemmeliyetçi tutumlar geliştirmeleri ve olayların sonuçlarını kendileri dışındaki kaynaklarla ilgili olduğunu düşünmeleri aracılığıyla psikolojik belirtileri yordadığı söylenebilir. Benliğin farklılaşması ve tek ebeveynli olmanın düzenleyici etkisinin bulunmamasının ise kültürel özelliklerle ilişkili olduğu düşünülmektedir.tr_TR
dc.contributor.departmentPsikolojitr_TR
dc.embargo.termsAcik erisimtr_TR
dc.embargo.lift2024-06-28T11:31:35Z
dc.fundingYoktr_TR
dc.subtypelearning objecttr_TR


Bu öğenin dosyaları:

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster