Show simple item record

dc.contributor.advisorYalçın Balçık, Pınar
dc.contributor.authorBilkay Göktaş, Tuna Aybike
dc.contributor.author0000-0002-6341-7511
dc.date.accessioned2024-06-03T08:11:57Z
dc.date.issued2024
dc.date.submitted2024-04-29
dc.identifier.citationBilkay Göktaş, T. A. (2024). Türkiye’de Sağlık Hizmeti Sunum Verimliliğinin Değerlendirilmesi. (Doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi.tr_TR
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11655/34987
dc.description.abstractUnpredictability of demand, especially after global or country-level events such as war, disaster, epidemics, and political developments, is a unique feature of healthcare services. This uncertainty underlies significant vulnerabilities in health systems. Türkiye also witnessed important developments in the health sector both at the global and country levels in the 2012-2020 period. In this study, it is aimed to reveal how the efficiency of hospitals serving throughout Turkey varies according to their ownership and according to provinces between the periods of 2012-2020. The population of the research consists of 81 provinces for public, 62 for private, 37 for university, and 81 for Turkey in general. Basic service data (bed, examination, surgery, patient, staff, etc.) for the 2012-2020 period of the provinces included in the study were taken from the Basic Health Statistics Module (TSIM) with the permission of the Ministry of Health and analyzed with the Malmquist Index (ME). In order to evaluate whether there was a significant difference in efficiency levels in the examined periods, a one-way analysis of variance in repeated measurements and Data Envelopment Analysis (DEA) for the 2020 period were conducted to determine the sources of inefficiency. According to the research findings, there is no significant difference between the technical efficiency (TE) and scale efficiency (SE) levels of the provinces evaluated for the public sector, but the change in total factor productivity (TFP) is significant (F=89.77; p<0.001); For the private sector, the change in TE (F=3.14; p=0.008), SE (F=3.69; p=0.002) and TFP was statistically significant (F=6.18; p <0.001); For the university sector, the differences in TE changes (F=3.1; p=0.015) and TFP changes (F=5.22; p=0.006) were statistically significant, but the differences in the average changes in TFP were not significant; It is understood that the differences in the average changes in the TE and SE levels of the provinces for Turkey in general are not statistically significant, but the differences in the average changes in TFP are significant (F=103.8; p<0.001). The opposite changes in TFV and TE change indicate that technological change directs TFP. According to the results of the research, healthcare efficiency in Türkiye in general shows a decreasing trend. This research provides clues about factors that may cause inefficiency for each sector. Finally, it is recommended that the resources of all stakeholders be evaluated together and service delivery plans specific to each hospital be made on a regional-province-hospital basis.tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherSosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectSağlık Hizmetleritr_TR
dc.subjectTürkiyetr_TR
dc.subjectVerimliliktr_TR
dc.subjectMalmquisttr_TR
dc.subjectVeri Zarflama Analizitr_TR
dc.subject.lcshHastaneler ve diğer sağlık kurumlarıtr_TR
dc.titleTürkiye’de Sağlık Hizmeti Sunum Verimliliğinin Değerlendirilmesitr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozetÖzellikle savaş, afet, salgın hastalıklar, politik gelişmeler gibi küresel veya ülke düzeyinde meydana gelen olaylardan sonra talebin öngörülemezliği sağlık hizmetlerine özgü özelliklerdendir. Bu belirsizlik, sağlık sistemlerindeki önemli kırılganlıkların temelini oluşturmaktadır. Türkiye de sağlık sektörü açısından 2012-2020 döneminde hem küresel hem de ülke düzeyinde önemli gelişmelere tanıklık etmiştir. Bu çalışmada 2012-2020 dönemleri arasında mülkiyetlerine göre ve Türkiye genelinde hizmet veren hastanelerin verimliliklerinin illere göre nasıl değişim gösterdiğinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Araştırmanın evrenini kamu için 81, özel için 62, üniversite için 37, Türkiye geneli için 81 il oluşturmaktadır. Çalışma kapsamına alınan illerin 2012-2020 dönemine ait temel hizmet verileri (yatak, muayene, ameliyat, hasta, personel vb.) Temel Sağlık İstatistikleri Modülünden (TSİM) Sağlık Bakanlığının izniyle alınmıştır ve Malmquist Endeksi (ME) ile analiz edilmiştir. İncelenen dönemlerde verimlilik düzeylerinde anlamlı bir fark olup olmadığını değerlendirmek amacıyla tekrarlı ölçümlerde tek yönlü varyans analizi ile verimsizlik kaynaklarını belirlemek amacıyla 2020 dönemi Veri Zarflama Analizi (VZA) yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre kamu için değerlendirilen illerin teknik verimlilik (TV) ve ölçek verimliliği (ÖV) düzeyleri arasında anlamlı bir fark olmadığı, ancak toplam faktör verimliliğindeki (TFV) değişimin anlamlı olduğu (F=89,77; p<0,001); özel sektör için TV (F=3,14; p=0,008), ÖV (F=3,69; p=0,002) ve TFV’deki değişimin istatistiksel olarak anlamlı (F=6,18; p <0,001) olduğu; üniversite sektörü için TV değişimlerindeki (F=3,1; p=0,015) ve TFV değişimlerindeki (F=5,22; p=0,006) farklılıkların istatistiksel olarak anlamlı olduğu ancak ÖV ortalama değişimlerindeki farklılıkların anlamlı olmadığı; Türkiye geneli için illerin TV ve ÖV düzeylerindeki ortalama değişimlerindeki farklılıkların istatistiksel olarak anlamlı olmadığı ancak TFV’deki ortalama değişimlerde gerçekleşen farklılıkların anlamlı (F=103,8; p<0,001) olduğu anlaşılmaktadır. TFV ve TV değişimindeki ters yönlü değişimler, teknolojik değişimin TFV’yi yönlendirdiğine işaret etmektedir. Araştırma sonuçlarına göre Türkiye geneli sağlık hizmetleri verimliliği düşüş trendi göstermektedir. Bu araştırmada her sektör için verimsizliğe neden olabilecek faktörler hakkında ipuçları sunulmuştur. Son olarak bütün paydaşların kaynakları birlikte değerlendirilerek bölge-il-hastane bazlı her bir hastaneye özgü hizmet sunum planlarının yapılması önerilmektedir.tr_TR
dc.contributor.departmentSağlık Yönetimitr_TR
dc.embargo.termsAcik erisimtr_TR
dc.embargo.lift2024-06-03T08:11:57Z
dc.fundingYoktr_TR


Files in this item

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record