dc.contributor.advisor | Yılmaz, Bülent | |
dc.contributor.author | Emre, Samet | |
dc.date.accessioned | 2024-05-14T07:02:32Z | |
dc.date.issued | 2024-05-10 | |
dc.date.submitted | 2024-04-15 | |
dc.identifier.citation | Emre, Samet. Halk Kütüphanelerinin Ekonomik Etkisi: İstanbul Orhan Kemal İl Halk Kütüphanesi İçin Maliyet-Yarar Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2024. | tr_TR |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11655/34928 | |
dc.description.abstract | Cost-benefit analysis applications emerge as a significant tool for all types of enterprises and units, regardless of their institutional structure, whether profit-oriented or not. This tool plays a crucial role in various aspects such as enabling enterprises to act in accordance with the market economy, ensuring cost control, and producing optimal services with existing costs. This is because, even if not profit-oriented, enterprises require certain inputs to produce certain services and incur certain costs accordingly. Libraries are just one example of these non-profit organizations. Libraries produce various services within their existing budgets and offer these services directly to the community for free. However, the free provision of library services, which are subject to societal consumption, renders the value added by libraries invisible. In this study, attention is focused on this issue, and the invisible hand of libraries is aimed to be revealed in terms of market value, or in other words, the economic value of these services provided to the community is intended to be demonstrated with the example of Istanbul Orhan Kemal Provincial Public Library, and the economic value of the services provided by Istanbul Orhan Kemal Provincial Public Library in 2022 has been calculated. The aim of the study is to conduct a cost-benefit analysis of the services provided by Istanbul Orhan Kemal Provincial Public Library in 2022 and to reveal the economic dimension of the social benefit it has provided. The study was conducted within the framework of the hypothesis formulated as "The economic benefit provided by the services offered by Istanbul Orhan Kemal Provincial Public Library in 2022 exceeds the cost of these services". In this context, Istanbul Orhan Kemal Provincial Public Library was determined as the study area. Cost data were obtained from Orhan Kemal Provincial Public Library with the permission of the Ministry of Culture and Tourism General Directorate of Libraries and Publications, and based on the available data, the economic benefits of the services provided to the community by the library in 2022 were calculated in five main groups: library collection, physical space usage, internet-connected computer usage, cultural activities, and reference services. According to the findings obtained in the study, the most valuable service group provided by the library in 2022 was the library collection, followed by physical space usage, cultural activities, reference services, and internet-connected computer services, respectively. As a result, Istanbul Orhan Kemal Provincial Public Library provided approximately twice the amount of service to the community, worth 2.08 TL for every 1 TL invested in it, or approximately a 208% rate of return. Thus, our hypothesis that "the economic benefit provided by the services offered by Istanbul Orhan Kemal Provincial Public Library in 2022 exceeds the cost of these services" has been confirmed. | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Halk Kütüphaneleri | tr_TR |
dc.subject | Maliyet | tr_TR |
dc.subject | Yarar | tr_TR |
dc.subject | Maliyet-Yarar Analizi | tr_TR |
dc.subject | İstanbul Orhan Kemal İl Halk Kütüphanesi | tr_TR |
dc.subject | Public Libraries | tr_TR |
dc.subject | Cost | tr_TR |
dc.subject | Benefit | tr_TR |
dc.subject | Cost-Benefit Analysis | tr_TR |
dc.subject | Istanbul Orhan Kemal Provincial Public Library | tr_TR |
dc.subject.lcsh | Kütüphaneler | tr_TR |
dc.title | Halk Kütüphanelerinin Ekonomik Etkisi: İstanbul Orhan Kemal İl Halk Kütüphanesi için Maliyet-Yarar Analizi | tr_TR |
dc.title.alternative | Economic Impact of Public Libraries: Cost-Benefit Analysis for Istanbul Orhan Kemal Provincial Public Library | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Maliyet-yarar analizi uygulamaları kurum veya kuruluş yapısı fark etmeksizin, kâr amacı güden ya da gütmeyen tüm işletme ve birimler için oldukça önemli bir araç olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu araç işletmelerin piyasa ekonomisine uygun hareket edebilmesi, maliyet kontrolü sağlayabilmesi ve mevcut maliyetler ile optimal hizmetleri üretebilmesi gibi birçok noktada önemli bir rol oynamaktadır. Çünkü işletmeler, kâr amacı gütmese dahi birtakım mal ve hizmetleri üretebilmek için birçok girdiye gereksinim duymakta ve bu gereksinimler doğrultusunda çeşitli maliyetlere katlanmaktadır. Kütüphaneler ise kâr amacı gütmeyen bu kuruluşlardan yalnızca biridir. Kütüphaneler mevcut bütçeleri ile çeşitli hizmetler üretmekte ve bu hizmetleri ücretsiz bir şekilde doğrudan toplum yararına sunmaktadır. Toplumsal tüketime konu olan kütüphane hizmetlerinin ücretsiz bir şekilde sunulması ise kütüphanelerin üretmiş olduğu katma değeri görünmez kılmaktadır. Çalışma kapsamında bu konuya odaklanılmış ve kütüphanelerin görünmez elinin piyasa değeri, bir başka deyişle, topluma sunulan bu hizmetlerin ekonomik değeri İstanbul Orhan Kemal İl Halk Kütüphanesi örneği ile ortaya konulmak istenmiş ve İstanbul Orhan Kemal İl Halk Kütüphanesi’nin 2022 yılında sunmuş olduğu hizmetlerin ekonomik değeri hesaplanmıştır. Çalışmanın amacı; “İstanbul Orhan Kemal İl Halk Kütüphanesi’nin 2022 yılında sunmuş olduğu hizmetlerin maliyet-yarar analizini yapmak ve sağlamış olduğu toplumsal yararın ekonomik boyutunu ortaya koymaktır”. Çalışma “İstanbul Orhan Kemal İl Halk Kütüphanesi’nin 2022 yılında sunduğu hizmetlerle sağladığı ekonomik yarar, bu hizmetlerin maliyetinden daha fazladır” biçiminde oluşturulan hipotez çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda İstanbul Orhan Kemal İl Halk Kütüphanesi çalışma alanı olarak belirlenmiştir. Maliyet verileri T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü’nün izniyle İstanbul Orhan Kemal İl Halk Kütüphanesi’nden temin edilmiş ve mevcut veriler ışığında kütüphanenin 2022 yılında topluma sunmuş olduğu hizmetlerin ekonomik yararları kütüphane koleksiyonu, fiziksel alan kullanımı, internete bağlı bilgisayar kullanımı, kültürel faaliyetler ve referans soruları olmak üzere beş ana grupta incelenmiştir. Çalışmada elde edilen bulgulara göre, kütüphanenin 2022 yılında en çok değer yarattığı hizmet grubu kütüphane koleksiyonu olmuş, bunu fiziksel alan kullanımı, kültürel faaliyetler, referans hizmetleri ve internete bağlı bilgisayar hizmetleri sırasıyla takip etmiştir. Sonuç olarak, İstanbul Orhan Kemal İl Halk Kütüphanesi kendisine yatırılan her 1 TL karşılığında topluma 2,08 TL değerinde, bir başka deyişle, yaklaşık iki katı oranında (%208) hizmet sunmuştur. Böylece “İstanbul Orhan Kemal İl Halk Kütüphanesi’nin 2022 yılında sunduğu hizmetlerle sağladığı ekonomik yarar, bu hizmetlerin maliyetinden daha fazla olmuştur” şeklinde oluşturulan hipotezimiz doğrulanmıştır. | tr_TR |
dc.contributor.department | Bilgi ve Belge Yönetimi | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2024-05-14T07:02:33Z | |
dc.funding | Yok | tr_TR |