dc.contributor.advisor | Hazıroğlu, Elif Cemre | |
dc.contributor.author | İşler Albayrak, Fatma Dilara | |
dc.date.accessioned | 2023-12-18T09:06:34Z | |
dc.date.issued | 2023-12 | |
dc.date.submitted | 2023-11-30 | |
dc.identifier.citation | İŞLER ALBAYRAK, Fatma Dilara: Yapay Zekâ Buluşlarının Patent Hukuku Çerçevesinde Buluş Sahipliği, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2023. | tr_TR |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11655/34393 | |
dc.description.abstract | With the widespread use of the internet, vast data resources, and advanced computing power in the 21st century, there has been a leap in the development of artificial intelligence (“AI”) technologies. Significant achievements have been made in areas such as natural language processing, image recognition, and voice recognition through deep learning. Consequently, people have begun to use artificial intelligence extensively in their daily lives. AI has impacted various sectors, including health, education, agriculture, and industry, initiating an unforeseen transformation in these fields. As artificial intelligence becomes more integrated into human life, unprecedented social, economic, and legal issues have emerged. One of the legal fields affected by AI is patent law. In recent years, AI has reached a point where inventions can be made without human intervention. This raises questions about whether the invention should be attributed to AI itself or the human user and who should be the patent right holder. It is crucial for patent law to adapt to the developments in the field of AI. The first part of this study introduces the concept of artificial intelligence and provides a legal evaluation of AI. In the second part, the relationship between AI inventions and patent law is examined, and decisions made by the European Union, the United Kingdom, the United States, Australia, and South Africa regarding AI inventions are discussed. Finally, the third part evaluates the legal issues arising from AI inventions, along with potential solutions and methods to be followed. The study concludes that for inventions presented by AI systems, the AI system itself should be recognized as the inventor, and these inventions should be patentable. Proposed solutions include the implementation of new legislative regulations, the establishment of electronic personality status, and suggestions for joint invention ownership.
Keywords
Artificial intelligence, AI- generated inventions, inventorship, generative AI, inventiveness, machine learning, legal status, deep learning. | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Yapay zekâ | |
dc.subject | Yapay zekânın ortaya koyduğu buluşlar | |
dc.subject | Buluş sahipliği | |
dc.subject | Üretici yapay zekâ | |
dc.subject | Buluşçuluk | |
dc.subject | Makine öğrenmesi | |
dc.subject | Hukuki statü | |
dc.subject | Derin öğrenme | |
dc.subject.lcsh | Hukuk (Genel). Karşılaştırmalı hukuk. Yeknesak hukuk. | tr_TR |
dc.title | Yapay Zekânın Patent Hukuku Çerçevesinde Buluş Sahipliği | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | İnternetin, büyük veri kaynaklarının ve gelişmiş bilgi işlem gücünün yaygın kullanımı ile 21. yüzyılda yapay zekâ teknolojilerinin gelişiminde sıçrama yaşanmıştır. Derin öğrenme ile doğal dil işleme, görüntü ve ses tanıma gibi alanlarda büyük başarılar elde edilmiştir. Böylece insanlar yapay zekâyı günlük hayatında sıklıkla kullanmaya başlamıştır. Yapay zekâ; sağlık, eğitim, tarım, endüstri vb. birçok sektörü etkilemiş ve bu sektörlerde öngörülemeyen bir dönüşüm başlatmıştır. Yapay zekânın insan hayatına daha fazla dahil olmasıyla birlikte daha önce hiç tartışılmamış sosyal, ekonomik ve hukuki sorunlar ortaya çıkmıştır. Yapay zekânın etkilediği hukuk dallarından biri de patent hukukudur. Son yıllarda yapay zekâ öyle bir noktaya gelmiştir ki insan müdahalesi olmadan buluş gerçekleştirmeye başlamıştır. Bunun sonucunda yapay zekânın kendisinin mi yoksa insan kullanıcısının mı buluş sahibi olarak kabul edileceği ve kimin patent hakkı sahibi olacağı soruları ortaya çıkmıştır. Patent hukukunun yapay zekâ alanındaki gelişmelere uyum sağlaması önemlidir. Bu kapsamda çalışmanın ilk bölümünde yapay zekâ kavramına ve yapay zekânın hukuki açıdan değerlendirilmesine yer verilmiştir. İkinci bölümde, yapay zekâ buluşları ve patent hukuku ilişkisi incelenmiş ve Avrupa Birliği, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya ve Güney Afrika’nın yapay zekâ buluşları ile ilgili verdiği kararlar ele alınmıştır. Son olarak üçüncü bölümde yapay zekânın buluş gerçekleştirmesi ile ortaya çıkan hukuki sorunlar, çözümler ve izlenebilecek yöntemlere dair değerlendirme yapılmıştır. Yapay zekâ sistemlerinin ortaya koyduğu buluşlar için yapay zekâ sisteminin buluşçu olarak gösterilebilmesi ve söz konusu buluşların patentlenebilir olması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bunun için yeni kanuni düzenlemelerin yapılması, elektronik kişilik statüsünün oluşturulması ve müşterek buluş sahipliği çözüm önerileri olarak sunulmuştur.
Anahtar Sözcükler
Yapay zekâ, yapay zekânın ortaya koyduğu buluşlar, buluş sahipliği, üretici yapay zekâ, buluşçuluk, makine öğrenmesi, hukuki statü, derin öğrenme. | tr_TR |
dc.contributor.department | Özel Hukuk | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2023-12-18T09:06:34Z | |
dc.funding | Yok | tr_TR |
dc.subtype | annotation | tr_TR |