dc.contributor.advisor | Özdemir, Leyla | |
dc.contributor.author | Sevinçelli, Selin | |
dc.date.accessioned | 2023-07-18T11:31:33Z | |
dc.date.issued | 2023 | |
dc.date.submitted | 2023-06-05 | |
dc.identifier.citation | Sevinçelli S, | tr_TR |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11655/33672 | |
dc.description.abstract | The
aim of this descriptive cross-sectional study is to examine the relationship between
chemotherapy-induced peripheral neuropathy (CIPN) and biological health, perceived
well-being, and social well-being within the context of a biopsychosocial model. The
study was carried out in Gülhane Training and Research Hospital Oncology Clinic and
Polyclinics between 20 September-2021 and 24 March 2023. The study sample
consisted of 109 patients who met the inclusion criteria. Patient Information Form
Chemotherapy-Induced Peripheral Neuropathy Scale (EQRTC QLQ CIPN 20),
Perceived Well-being Scale and Social Well-Being Scale were used to collect research
data. Pearson correlation test, Independent sample t test and ANOVA test were
performed in SPSS 23 program. As a result of the analysis, a weak negative correlation
was found between the sensory, motor and autonomic sub-dimensions of the EQRTC
QLQ CIPN 20 and the physical sub-dimensions of the Perceived Well-being Scale
(p˂0.05). A weak negative correlation was found between the autonomic subdimension
of the EQRTC QLQ CIPN 20 and the social sub-dimension of the Perceived
Well-being Scale (p˂0.05). EQRTC QLQ CIPN20 score was found to be higher in
those with high school and higher education (compared to primary school and below)
(p˂0.05). As the age increased, the perceived well-being level was found to be higher
in men, those who did not receive immunotherapy in addition to chemotherapy, those
who did not have additional stressors, those who did not work, those who received
care support from their spouses at home, and those who lived with their spouses
(p˂0.05). As age and number of cures increased, the level of social well-being was
found to be higher in those who did not have stem cell transplantation, did not have
additional stressors, had primary school education and below, and lived alone
(p˂0.05). A holistic evaluation of CIPN symptoms in terms of biological,
psychological and social symptoms is recommended.
Keywords: Chemotherapy, cancer, peripheral neuropathy, biopsychosocial model | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | periferik nöropati | tr_TR |
dc.title | Kemoterapi İlişkili Periferik Nöropatinin Biyopsikososyal Modele Göre İncelenmesi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Tanımlayıcı kesitsel tasarıma sahip bu araştırmanın amacı, kemoterapi ilişkili periferik
nöropatinin (KİPN) biyopsikososyal model kapsamında biyolojik sağlık, algılanan
esenlik ve sosyal iyilik durumları ile arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışma 20
Eylül-2021-24 Mart 2023 tarihleri arasında Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi
Onkoloji Klinik ve Polikliniklerinde yapılmıştır. Araştırma örneklemini, dahil edilme
kriterlerini sağlayan 109 hasta oluşturmuştur. Araştırma verilerinin toplanmasında
Hasta Bilgi Formu Kemoterapiye Bağlı Periferik Nöropati Ölçeği (EQRTC QLQ
CIPN 20), Algılanan Esenlik Ölçeği ve Sosyal İyi Olma Ölçeği kullanılmıştır. SPSS
23 programında Pearson korelasyon testi, Bağımsız örneklem t testi ve ANOVA testi
yapılmıştır. Analiz sonucunda, EQRTC QLQ CIPN 20’nin duyusal, motor ve
otonomik alt boyutları ile Algılanan Esenlik Ölçeği’nin fiziksel alt boyutu arasında
negatif yönlü zayıf korelasyon saptanmıştır (p˂0,05). EQRTC QLQ CIPN 20’nin
otonomik alt boyutu ile Algılanan Esenlik Ölçeği’nin sosyal alt boyutu arasında
negatif yönlü zayıf düzeyde ilişki saptanmıştır (p˂0,05). Lise ve üzeri seviye eğitim
alanlarda (ilkokul ve altı gruba göre) EQRTC QLQ CIPN20 puanı daha yüksek
saptanmıştır (p˂0,05). Yaş arttıkça, erkeklerde, kemoterapiye ek immünoterapi
almayanlarda, ek stresörü olmayanlarda, çalışmayanlarda, evde eşinden bakım desteği
alanlarda, eşiyle yaşayanlarda algılanan esenlik düzeyi yüksek bulunmuştur (p˂0,05).
Yaş ve kür sayısı arttıkça, kök hücre nakli olmayanlarda, ek stresörü olmayanlarda,
ilkokul ve altı düzey eğitime sahip olanlarda ve yalnız yaşayanlarda sosyal iyi olma
düzeyi daha yüksek bulunmuştur (p˂0,05). KİPN semptomlarının biyolojik, psikolojik
ve sosyal semptomlar yönünden bütüncül değerlendirilmesi önerilmektedir. | tr_TR |
dc.contributor.department | İç Hastalıkları Hemşireliği | tr_TR |
dc.embargo.terms | 6 ay | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2024-01-20T11:31:33Z | |
dc.funding | Yok | tr_TR |