dc.contributor.advisor | Tavat, Banu | |
dc.contributor.author | Erdoğan, Şengül | |
dc.date.accessioned | 2023-07-10T07:13:13Z | |
dc.date.issued | 2023 | |
dc.date.submitted | 2023-06-09 | |
dc.identifier.citation | Erdoğan, Ş. (2023). Genç Yetişkinlerde Sirkadyen Ritmin Zaman Algısı Üzerindeki Etkisi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Hacettepe Üniversitesi. | tr_TR |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11655/33577 | |
dc.description.abstract | The aim of this thesis is to investigate the effect of circadian rhytm on time perception. In accordance with this aim; three complementary experiments were designed using behavioral and physiological methods. The effect of chronotype, time of day and target duration in Experimet 1; prospective and retrospective timing paradigms and time of day on time perception in Experiment 2A and 2B; and the relationship between time perception with body temperature and social jet lag in all experiments. In addition, the adoptation of Turkish culture, validity and reliability study of the Turkish version of Munich Chronotype Questionnaire (MCTQ-TR) was conducted within the context of the thesis. In Experiment 1 (N=33), production task in prospective paradigm at four different target duration (1 s, 5 s, 10 s, 15 s); in Experiment 2A (N=26), production, reproduction and verbal estimation tasks in prospective and retrospective paradigm at 10 s and in Experiment 2B (N=25), reproduction and verbal estimation tasks in both prospective and retrospective paradigm at 3 s were applied to different chronotypes of participants. Body temperature was measured with a non contact infrared thermometer in all experiments. Morningness-Eveningness Questionnaire (MEQ) and MCTQ-TR was applied to determine the chronotypes and social jet lag of the participants.
As a result, the general findings of the three experiments within the context of the thesis study showed that time of day had an effect on time perception in different paradigms/tasks for short durations in seconds (1 s and 3 s) in young adults (intermediate and eveningness type). On the other hand, although a significant increase in body temperature from morning to evening and social jet lag for more than 1 hour were observed in all experiments, the assumption of a relationship between time perception, body temperature and social jet lag could not be supported. | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Zaman algısı | tr_TR |
dc.subject | İleriye dönük zamanlama paradigması | |
dc.subject | Geriye dönük zamanlama paradigması | |
dc.subject | Sirkadyen ritim | |
dc.subject | Vücut ısısı | |
dc.subject | Sosyal Jet Lag | |
dc.subject | Münih Kronotip Anketi | |
dc.subject.lcsh | Psikoloji | tr_TR |
dc.title | Genç Yetişkinlerde Sirkadyen Ritmin Zaman Algısı Üzerindeki Etkisi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Bu tez çalışmanın amacı, sirkadyen ritmin zaman algısı üzerindeki etkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, davranışsal ve fizyolojik yöntemlerin kullanıldığı birbirini tamamlayıcı nitelikte üç deney tasarlanmıştır. Deney 1’de genç yetişkinlerde kronotip türü, uygulama zamanı ve hedef sürenin, Deney 2A ve 2B’de ileriye ve geriye dönük zamanlama paradigmaları ve uygulama zamanının zaman algısı üzerindeki etkisi ile tüm deneylerde vücut ısısı ve sosyal jet lag ile zaman algısı arasındaki ilişki incelenmiştir. Ek olarak, tez kapsamında Münih Kronotip Anketi’nin (MKA-TR) kültürümüze uyarlama, geçerlik ve güvenilirlik çalışmaları yapılmıştır.
Deney 1’de 4 farklı hedef süre (1 sn, 5 sn, 10 sn ve 15 sn) için İleriye Dönük Zamanlama Paradigmasında Süre Üretimi Görevi (n=33); Deney 2A’da 10 sn hedef süresi için İleriye ve Geriye Dönük Zamanlama Paradigmalarında Süre Üretimi Görevi, Süre Yeniden Üretim Görevi ve Sözel Süre Tahmini Görevi (n=26); Deney 2B’de farklı kronotipteki katılımcılara 3 sn hedef süresi için Süre Yeniden Üretim Görevi ve Sözel Süre Tahmini Görevi (n=25) uygulanmıştır. Tüm deneylerde vücut ısısı ölçümü kızılötesi temassız termometreyle alınmıştır. Katılımcıların kronotiplerini ve sosyal jet lag değerlerini belirlemek üzere Sabahçıl-Akşamcıl Anketi ve MKA-TR uygulanmıştır.
Sonuç olarak tez çalışması kapsamında yer alan üç deneye ilişkin genel bulgular; uygulama zamanının genç yetişkinlerde (ara tip ve akşamcıl tip) saniye düzeyindeki kısa sürelerin (1 sn ve 3 sn) farklı paradigma/görevlerdeki zaman algısı üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. Buna karşın, tüm deneylerde sabahtan akşama doğru vücut ısısında anlamlı bir artış ve 1 saatten fazla sosyal jet lag görülmesine rağmen; zaman algısı ve vücut ısısı ile sosyal jet lag arasında olduğu varsayılan ilişki gösterilememiştir. | tr_TR |
dc.contributor.department | Psikoloji | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2023-07-10T07:13:13Z | |
dc.funding | Yok | tr_TR |
dc.subtype | learning object | tr_TR |