dc.contributor.advisor | Mirzaoğlu Sıvacı, Fatma Gülay | |
dc.contributor.author | Demirden, Nursel | |
dc.date.accessioned | 2023-05-02T07:53:29Z | |
dc.date.issued | 2023 | |
dc.date.submitted | 2023-04-10 | |
dc.identifier.citation | Demirden, N. (2023). Tarihî ve Sosyokültürel Bağlamda Türkiye Sahası Tarihî Türküleri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara. | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/33142 | |
dc.description.abstract | Folk songs carry traces of people's social lives and experiences from their past. Historical folk songs record events that are not or rarely reflected in written sources with poetry and melody. Historical folk songs are oral sources of history that teach the history of the Turkish people to future generations. Historical folk songs of the realm of Turkey are folk products that were produced centuries ago, describing events that date back to centuries ago.
In this thesis study, historical folk song texts that have been produced in the realm of Turkey or have been sung in this region were analyzed. This analysis was carried out by utilizing various theories regarding folklore, while considering the historical and sociocultural background of the texts. Texts of folk songs that have been identified and written down in compilations made over the years, texts of folklorizations of threnodies, poetic folk outputs that are named as “turkis” in cönks (anthologies) constitute the main focus of this analysis. Historical folk song texts that narrate historical events, the available examples of which date back about six hundred years, have been written since the times when the Ottoman Empire made conquests in Europe to the present day. Folk song texts written between the 16th century and 1923, when the Republic of Turkey was established, were included in the study and analyzed. The texts consisted mainly of anonymous folk songs.
In this study, firstly the terms folk song and historical folk song were defined. Then, the folk song texts were structurally, melodically, thematically and functionally analyzed. Lastly, the historical and cultural background of the examined folk songs were explained. The aim of this study is to determine the reflections of events of national or regional scale in Turkey and its surrounding areas, and of the heroes whose names have been etched in folk songs. Historical folk songs play a pivotal role in forming a national identity and engraining individuals with a sense of belonging to a country's land. Despite the importance of historical folk songs, it has been found that only a limited number of academic studies have been conducted on this subject. This lack of research was the main motivation behind this study that examines historical folk songs, which are of great importance for our culture and history. It is hoped that this thesis will contribute to the literature on Turkish culture, Turkish history, Turkish music and Turkology. | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Türkü | tr_TR |
dc.subject | Türk halk müziği | tr_TR |
dc.subject | Geleneksel türk müziği | tr_TR |
dc.subject | Sözlü tarih | tr_TR |
dc.subject | Sosyal tarih | tr_TR |
dc.subject.lcsh | Halk bilim | tr_TR |
dc.title | Tarihî ve Sosyokültürel Bağlamda Türkiye Sahası Tarihî Türküleri | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Türküler, insanların sosyal hayatından ve geçmişlerinde yaşadıkları olaylardan izler taşır. Tarihî türküler, yazılı kaynaklara yansımayan ya da az yansıyan olayların ezgiyle birlikte dizelere dökülmüş halidir. Tarihî türküler, Türk halkının geçmişini gelecek kuşaklara aktaran sözlü tarih kaynaklarıdır. Türkiye Sahası Tarihî Türküleri, geçmişi yüzyıllar öncesine dayanan olayları anlatan, yüzyıllar öncesinde vücut bulmuş halk ürünleridir.
Tez çalışmasında, kaynağını Türkiye sahasından alan ya da bu bölgede söylenmiş olan tarihî türkü metinleri analiz edilmiştir. Halkbilimsel açıdan çeşitli kuramlardan yararlanılarak yapılan bu analiz, metinlerin tarihsel ve sosyokültürel arka planı da dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir. Yıllar içinde yapılan derlemelerde tespit edilerek yazıya geçirilen türkü metinleri, ağıtların türküleşmesiyle oluşan metinler, cönklerde “türkî” olarak yer bulmuş manzum halk ürünleri, bahsi geçen analizin temel malzemesini oluşturmaktadır. Mevcut örnekleri yaklaşık altı yüz yıl öncesine dayanan, tarihî olayları konu alan tarihî türkü metinleri Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa’da fetihler gerçekleştirdiği zamanlardan günümüze uzanmaktadır. Çalışmada yer alan türkü metinleri XVI. yüzyıl ile Cumhuriyet’in ilan edildiği 1923 yılıyla sınırlandırılarak analiz edilmiştir. Metinler, büyük ölçüde anonim türkülerden oluşmaktadır.
Çalışmada öncelikle türkü ve tarihî türkü tanımlarına yer verilmiştir. Ardından, türkü metinlerinin yapısal, ezgisel, tematik ve işlevsel analizleri yapılmıştır. Son olarak, incelenen türkülerin tarihsel ve kültürel arka planına yer verilmiştir. Türkiye ve çevresinde yaşanan, ulusal ya da bölgesel ölçekli olaylar ile adı unutulmayan kahramanların türkülere yansıması tespit edilmeye çalışılmıştır. Tarihî türküler, millî kimlik oluşumu ve bireyin topraklarına aidiyeti konusunda önemli bir yere sahiptir. Buna rağmen akademik açıdan sınırlı sayıda çalışmanın yapıldığı tespit edilmiştir. Görülen bu eksiklik, kültürümüz ve tarihimiz açısından önemi büyük olan tarihî türkülerin çalışılmasının ana nedendir. Tez çalışmasının, Türk kültürü, Türk tarihi, Türk müziği alanlarıyla birlikte, Türkoloji araştırmalarına katkısı olması temenni edilmektedir. | tr_TR |
dc.contributor.department | Türk Halkbilimi | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2023-05-02T07:53:29Z | |
dc.funding | TÜBİTAK | tr_TR |