Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.advisorDağ, İhsan
dc.contributor.authorBilekli Bilger, İlgün
dc.date.accessioned2022-12-19T07:26:35Z
dc.date.issued2022
dc.date.submitted2022-12-09
dc.identifier.citationBilekli Bilger, İ. (2022). Ortoreksiya nervoza ölçeklerinin uyarlanması ve ortoreksiyanın OKB, yeme bozukluğu, depresyon, kaygı ve stres, genel psikolojik belirti düzeyi, sağlık kaygısı, beden algısı ve benlik saygısı ile ilişkilerinin nicel ve nitel yöntemlerle incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.tr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11655/27203
dc.description.abstractOrthorexia nervosa (ON), defined by Bratman (1997), is a disorder that refers the obsession with healthy eating and that people restrict their diet according to the quality of the food, which is not yet included in the diagnostic manuals. To understand ON more deeply, this thesis study consists of 3 main stages as a mixed methods research. In the first stage, adaptation of the Eating Habits Questionnaire, Düsseldorf Orthorexia Scale, Barcelona Orthorexia Scale and Orthorexia Nervosa Scale into Turkish, and determining the common factors of ON scales were aimed to increase our understanding of what ON is. In the second stage, examining the relationships between ON and OCD, eating disorder, depression, anxiety and stress, psychological symptoms, health anxiety, body image, and self-esteem variables were intended. In the third stage, semi-structured interviews were conducted with the participants with high ON symptoms, and it was aimed to reveal the themes of what a healthy diet is for these people through interpretive phenomenological analysis. In the first stage, 726 participants took part and the scales were found to be reliable and valid in measuring ON. The common factors obtained from the scales were "negative emotions", "deterioration in daily functionality", "importance given to healthy eating habits", "exaggerated preoccupation with healthy eating". In the second phase, 556 participants were involved and OCD, health anxiety, and eating disorder symptoms, self-esteem and body image were consistently associated with ON. In the stepwise regression analysis, the level of eating disorder symptoms was the strongest predictor of ON. In the interviews conducted with 11 participants with a high ON tendency, 5 main themes emerged: "the meaning of healthy eating", "etiology and maintaining factors", "control, power and autonomy", "comparisons" and "daily functionality". The findings were discussed in the light of the literature.tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherSosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectOrtoreksiya nervozatr_TR
dc.subjectYeme bozukluğu
dc.subjectObsesif kompulsif bozukluk
dc.subjectKarma yöntem
dc.subjectUyarlama
dc.subjectSağlıklı beslenme
dc.subjectNitel araştırma
dc.subjectSağlık kaygısı
dc.subjectBeden algısı
dc.subject.lcshPsikolojitr_TR
dc.titleOrtoreksiya Nervoza Ölçeklerinin Uyarlanması ve Ortoreksiyanın OKB, Yeme Bozukluğu, Depresyon, Kaygı ve Stres, Genel Psikolojik Belirti Düzeyi, Sağlık Kaygısı, Beden Algısı ve Benlik Saygısı ile İlişkilerinin Nicel ve Nitel Yöntemlerle İncelenmesitr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozetBratman’ın (1997) tanımladığı ortoreksiya nervoza (ON), sağlıklı beslenme takıntısını ifade eden, yiyeceklerin kalitesine göre kişilerin diyetlerini sınırlandırdıkları, henüz tanı el kitaplarında yer almayan bir bozukluktur. ON’yi daha derinlemesine anlamak için bu tez çalışması bir karma yöntem araştırması olarak 3 temel aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada uluslararası literatürde ON için geliştirilen Yeme Alışkanlıkları Ölçeği, Düsseldorf Ortoreksiya Ölçeği, Barselona Ortoreksiya Ölçeği ve Ortoreksiya Nervoza Ölçeği’nin Türkçeye uyarlamasının yapılması, ON’nin nasıl bir kavram olduğuna yönelik anlayışımızın artması ve gelecek çalışmalara yön vermesi için ON ölçüm araçlarının ortak faktörlerinin belirlenmesi; ikinci aşamada, ON ile OKB, yeme bozukluğu, depresyon, kaygı ve stres, genel psikolojik belirti düzeyi, sağlık kaygısı, beden algısı, benlik saygısı değişkenleriyle ilişkilerin incelenmesi; üçüncü aşamada, ON belirti düzeyi yüksek katılımcılarla yarı-yapılandırılmış görüşmeler yapılarak bu kişiler için sağlıklı beslenmenin ne olduğuna yönelik temaların yorumlayıcı fenomenolojik analizle ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Verilerin çevrimiçi ulaşılan örneklemden toplandığı birinci aşamada, 726 katılımcı (543 kadın, 172 erkek, yaş ortalaması= 21) yer almış ve ölçeklerin ufak modifikasyonlarla ON’yi ölçmede güvenilir ve geçerli olduğu bulunmuştur. Ölçüm araçlarından elde edilen ortak faktörlerse “olumsuz duygular”, “günlük işlevsellikte bozulma”, “sağlıklı beslenme alışkanlıklarına verilen önem”, “sağlıklı beslenmeyle abartılı uğraş” olmuştur. İkinci aşamada, 556 katılımcı yer almış ve ON ile OKB, sağlık kaygısı, yeme bozukluğu belirtileri, benlik saygısı ve vücut algısı ilişkili bulunmuştur. Aşamalı regresyon analizinde yeme bozukluğu belirti düzeyinin ON’nin en güçlü yordayıcısı olduğu gözlenmiştir. Nitel yöntemin kullanıldığı üçüncü aşamada ON eğilimi yüksek 2’si erkek 11 katılımcıyla yapılan görüşmelerde “sağlıklı beslenmenin anlamı”, “etiyoloji ve sürdüren faktörler”, “kontrol, güç ve otonomi”, “karşılaştırmalar” ve “günlük işlevsellik” olmak üzere 5 ana temanın ortaya çıktığı görülmüştür. Nicel ve nitel çalışmalardan elde edilen genel sonuç, ON ölçeklerinde çıkan faktörlerin aynı zamanda ON eğilimi yüksek katılımcı söylemlerinde de yer aldığı, ON’nin yeme bozukluğu örüntüleriyle daha yakından ilişkili olduğudur. Çeşitli sınırlılıkları bulunsa da bu çalışma literatürdeki önemli boşlukları doldurmuş gelecek araştırmalar için yol gösterici olmuştur. Bulgular literatür ışığında tartışılmıştır.tr_TR
dc.contributor.departmentPsikolojitr_TR
dc.embargo.termsAcik erisimtr_TR
dc.embargo.lift2022-12-19T07:26:35Z
dc.fundingYoktr_TR


Bu öğenin dosyaları:

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster