dc.contributor.advisor | Mirzaoğlu Sıvacı, Fatma Gülay | |
dc.contributor.author | Aydın, Tevhide | |
dc.date.accessioned | 2022-06-07T07:55:16Z | |
dc.date.issued | 2022 | |
dc.date.submitted | 2022-05-20 | |
dc.identifier.citation | Aydın, Tevhide. (2022) Türk Halı ve Düz Dokuma Sanatında Kullanılan Motiflerin Kültürel Kökenleri, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/26242 | |
dc.description.abstract | Motifs are nonverbal communication elements in the society in which they were born.
These symbols, which were created by abstracting the mentality of a society's value
judgments, beliefs, traditions and customs, were used especially on material cultural
elements and gave identity to the works. It is one of our traditional handicrafts that
contains rich symbolic motifs and composition examples and Turkish cultural codes in
weaving art. The Turkish art of weaving, which has an ancient history, has taken its source from Central Asia, enriched technically and aesthetically in changing times and
geographies, and has reached today's Turkish world as a common heritage.
In this study, while investigating the cultural origins and sources of the motifs in
Anatolian traditional carpets and flat weavings; evaluated together with written, oral and material culture elements, and an interdisciplinary approach was displayed. In the first part of our study prepared in this direction, the terminology of the symbol language is discussed. In addition, it has been tried to trace the symbols that are fed by religion, mythology, perception of the world, traditions that develop around folk beliefs, which are the main elements that make up the Turkish mentality, and that expand their influence with migrations, war or trade. In the second part, the definition, classification and history of Turkish carpets and rugs are discussed, and the current performance environment and the situation of the performers are given. In the third chapter, the carpet and rugs culture living in the regions selected as the sample is mentioned. An example of carpets and plain weavings belonging to these regions, together with motif drawings, are given under the title of Appendices. In the fourth and last part of the study, motifs that are frequently seen in Turkish carpets and flat weaving mats are classified and their reflections on art and our folklore are included. | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Sembol | tr_TR |
dc.subject | Motif | |
dc.subject | Halı | |
dc.subject | Kilim | |
dc.subject | Düz dokuma | |
dc.subject | Folklor | |
dc.subject | Damga | |
dc.subject.lcsh | El sanatları | tr_TR |
dc.title | Türk Halı ve Düz Dokuma Sanatında Kullanılan Sembolik Motiflerin Kültürel Kökenleri | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Motifler doğdukları toplumda sözsüz iletişim unsurlarıdır. Bir toplumun değer
yargılarına, inançlarına, gelenek ve göreneklerine dair düşünce yapısının
soyutlaştırılmasıyla yaratılan bu semboller özellikle maddi kültür unsurları üzerinde
kullanılarak, eserlere kimlik kazandırmıştır. Dokuma sanatı da zengin motif ve
kompozisyon örnekleri ile Türk kültür kodlarını içinde barındıran geleneksel el
sanatlarımızdandır. Kadim bir geçmişe sahip Türk dokuma sanatı, kaynağını Orta Asya’ dan alarak, değişen zaman ve coğrafyalarda teknik ve estetik olarak zenginleşmiş, günümüz Türk dünyasına ortak bir miras olarak ulaşmıştır.
Bu çalışmada Anadolu geleneksel halı ve düz dokumalarında yer alan motiflerin kültürel köken ve kaynakları araştırılırken; yazılı, sözlü ve maddi kültür öğeleri ile birlikte değerlendirilip, disiplinler arası bir yaklaşım sergilenmiştir. Bu doğrultuda hazırlanan çalışmamızın ilk bölümünde sembol diline ait terminoloji ele alınmıştır. Ayrıca Türk düşünce yapısını oluşturan temel unsurlar olan din, mitoloji, dünyayı algılama, halk inanışları çevresinde gelişen gelenek, göreneklerle beslenen, göçler, savaş ya da ticaretle etkisini genişleten sembollerin izleri sürülmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde Türk halı ve düz dokuma yaygılarının tanım, tasnif, tarih konuları ele alınarak günümüzde ki icra ortamı ve icracıların durumuna yer verilmiştir. Üçüncü bölümde örneklem olarak seçilen yörelerde yaşayan halı ve düz dokuma kültürüne değinilmiştir. Bu yörelerimize ait halı ve düz dokumalardan birer örnek, motif çizimleri ile birlikte Ekler başlığı altında verilmiştir. Çalışmanın dördüncü ve son bölümünde, Türk halı ve düz dokuma yaygılarında sıklıkla görülen motifler sınıflandırılarak, bu motiflerin sanata ve folklorumuza yansıyan iz düşümlerine yer verilmiştir. | tr_TR |
dc.contributor.department | Türk Halkbilimi | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2022-12-10T07:55:16Z | |
dc.funding | Yok | tr_TR |