Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.advisorÖmürgönülşen, Uğur
dc.contributor.authorOral, İsmail
dc.date.accessioned2019-03-04T08:18:56Z
dc.date.issued2019
dc.date.submitted2019-01-25
dc.identifier.citationOral, İsmail. (2019). "Merkezi Personel Yönetimi Örgütlenmesi: ABD ve Japonya Örnekleri ve Türkiye İçin Bir Model Önerisi", Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.tr_TR
dc.identifier.other10231984
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11655/6026
dc.description.abstractAs a result of the economic crisis in the 1970s, the New Public Management (NPM), emerged as a result of the search for public administration, became the main approach shaping the reform movements implemented by developed countries. The signs of the recent changes in the Turkish public personnel system are largely in line with the projections of the NPM approach. As a sub-discipline of public administration, public personnel administration has not been able to stay away from this wave of change. In this context, the methods and practices of the traditional approach have been abandoned, and those taken from the private sector human resources management have been replaced. Nevertheless, the public bodies in charge of the central public personnel administration were neglected and thus the holistic point of view has been removed. On the other hand, the establishment of a faultless public personnel system depends primarily on the involvement of a central authority that is well established at the head of the system. When we look at the country practices in this field, it is understood that different model alternatives are preferred. A central personnel body envisaged by the approach of NPM offers autonomy; focusing on functions such as policy-making, general regulation, guidance and coordination, leaving secondary functions to the relevant public institutions. Being in accordance with this foresight, USA and Japan samples are considered to have the potential to be analyzed in this Thesis as the useful samples for Turkey’s practice. The State Personnel Office, founded in 1960 as a reform organization, was restructured under the name of State Personnel Presidency in 1984 due to being unable to give the expected. However even this new organization has not provided enough efficiency; moreover, the role that the Presidency should play in the field has been lost to other public institutions, mainly to the Ministry of Finance. Finally, after making itself a “hidden dysfunctional” government institution, the Presidency was finally closed soon after the new government system. Turkish public personnel administration has a “multi-headed” appearance and in order to fix the existing system, it is required to offer a new central personnel administration organisation model in accordance with the NPM projections.tr_TR
dc.description.tableofcontentsKABUL VE ONAY İİ YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI İİİ ETİK BEYAN İV TEŞEKKÜR İV ÖZET V ABSTRACT Vİ İÇİNDEKİLER Vİİ KISALTMALAR DİZİNİ Xİİİ TABLOLAR DİZİNİ XV ŞEKİLLER DİZİNİ XVİ GİRİŞ 1 1. BÖLÜM: KAMU YÖNETİMİ ANLAYIŞINDA YAŞANAN DEĞİŞİM 15 1.1. KAMU YÖNETİMİ DİSİPLİNİNDE HÂKİM OLAN PARADİGMALAR 15 1.2. GELENEKSEL KAMU YÖNETİMİ YAKLAŞIMI 18 1.2.1. Geleneksel Kamu Yönetimi Yaklaşımının Teorik Arka Planı 18 1.2.2. Geleneksel Kamu Yönetimi Yaklaşımının Temel Unsurları 21 1.2.2.1. Siyaset – Yönetim Ayrışması 21 1.2.2.2. Kamu Yönetimi - Özel Yönetim Ayırımı 21 1.2.2.3. Merkeziyetçi ve Katı Hiyerarşik Örgütlenme 22 1.2.2.4. İş Bölümü ve Uzmanlaşma 23 1.2.2.5. Biçimsellik, Kuralların Yoğunluğu ve Gayrı Şahsilik 24 1.2.2.6. Gizlilik ve Yeniliklere Kapalılık 25 1.2.3. Geleneksel Yönetim Yaklaşımında Kamu Personeli ve Yönetimi 25 1.2.3.1. Bir Meslek Olarak Devlet Memuriyeti 26 1.2.3.2. Kariyer ve Liyakate Verilen Önem 27 1.2.3.3. Ücretlendirme ve Ödüllendirme 28 1.2.4. Geleneksel Kamu Yönetimi Yaklaşımına Yöneltilen Eleştiriler 28 1.3. YENİ KAMU İŞLETMECİLİĞİ YAKLAŞIMI 32 1.3.1. Kamu Yönetimi - Kamu İşletmeciliği Ayırımı 32 1.3.2. Yeni Bir Paradigma Olarak YKİ’nin Tanımı ve Boyutları 34 1.3.3. YKİ Yaklaşımı ve Uygulamalarının Gelişim Süreci 39 1.3.4. Yeni Kamu İşletmeciliğini Ortaya Çıkaran Dinamikler 43 1.3.4.1. Geleneksel Kamu Yönetiminin Yetersizliği 44 1.3.4.2. Teorik Beslenme 44 1.3.4.3. Ekonomik Krizler, Bütçe Açıkları ve Yeni Sağ Politikalar 45 1.3.4.4. Küreselleşmenin Etkileri 47 1.3.4.5. Özel Sektörde Yaşanan Değişim 49 1.3.4.6. Toplumsal ve Bireysel Bekleyişlerin Değişimi 50 1.3.4.7. Bilgi Teknolojilerindeki Yenilikler 51 1.3.5. Yeni Kamu İşletmeciliği Yaklaşımının Temel Değerleri 52 1.3.5.1. Siyaset-Yönetim İlişkisinin Yeniden Yorumu 54 1.3.5.2. Devletin Rolünde ve Boyutlarında Değişim 55 1.3.5.2.1 Devletin Rolündeki Değişimin Bir Sonucu Olarak “Bağımsız Düzenleyici Otoriteler” 58 1.3.5.3. Vatandaş Odaklı Yönetim, Hesap Verebilirlik ve Yönetimde Şeffaflaşma 64 1.3.5.4. Özel Sektör Yönetim Kültürü ve Yöntemlerinin Kamu Yönetimine Transferi 66 1.3.6. Yeni Kamu İşletmeciliği Yaklaşımında Kamu Personeli ve Yönetimi 69 1.3.6.1. Geleneksel Kamu Personel Yönetiminden İnsan Kaynakları Yönetimine 70 1.3.6.2. Yeni Kamu Personel Yönetiminin Temel Özellikleri 73 1.3.6.2.1 Daha Profesyonel ve Belirli Sürelerle Sınırlı Olan Sorumluluğu Arttırılmış Yöneticilik 75 1.3.6.2.2 Esnek İstihdam ve Esnek Çalışma Modelleri 77 1.3.6.2.3 Performans Yönetimi ve Performansa Dayalı Ücretlendirme 80 1.3.6.2.4 Merkezi Personel Yönetiminde Yetki Devri 83 1.3.7. Yeni Kamu İşletmeciliği Yaklaşımına Yöneltilen Eleştiriler 83 2. BÖLÜM: KAMU PERSONELİ VE MERKEZİ YÖNETİMİ 88 2.1. KAVRAMSAL ÇERÇEVE 88 2.1.1. Kamu Personeli 89 2.1.2. Kamu Personel Yönetimi 90 2.1.3. Kamu Personel Sistemleri 93 2.1.4. Kamu Personel Yönetiminin Temel Fonksiyonları 100 2.1.5. Kamu Personel Yönetimine Hâkim Olan Eğilimler ve Reform Uygulamaları 102 2.1.5.1. Birinci Eğilim: Kamu İstihdamında Sayısal Daralma-Niteliksel Çeşitlilik 106 2.1.5.2. İkinci Eğilim: Kamu Personel Yönetimi Modellerinin “Melezleşmesi” 108 2.1.5.3. Üçüncü Eğilim: Güvencelerin ve Ayrıcalıkların Azaltılması 109 2.1.5.4. Dördüncü Eğilim: Bireysel Performansa Yapılan Vurgu 111 2.1.5.5. Beşinci Eğilim: Kamu Personel Yönetiminin Yerelleşmesi 113 2.1.5.6. Altıncı Eğilim: Üst Düzey Kamu Personeli için Farklı Düzenlemeler 114 2.1.5.7. Kamu Personel Yönetiminde Yaşanan Anlayış Değişikliğine Farklı Yaklaşımlar 117 2.2. KAMU PERSONELİNİN MERKEZİ YÖNETİMİ 120 2.2.1. Merkezi Personel Yapıları 122 2.2.2. Merkezi Personel Yapılarında Farklı Modeller 125 2.2.2.1. Özel Görevli Ayrı Bir Bakanlık Modeli 128 2.2.2.2. İcracı Bir Bakanlık İçerisinde Alt Birim Modeli 129 2.2.2.3. Özel Görevli Ayrı Bir Merkezi Kuruluş Modeli 133 2.2.2.4. Komisyon/Kurul Tipi Model 135 2.2.2.5. Karma Yapılı Model 137 2.2.3. Merkezi Personel Yapılarının Rolleri 138 2.2.4. Merkezi Personel Yapılarının Rol Ortakları 146 2.2.5. Kamu Personel Yönetiminde Yerelleşme ve MPY’lerin Özerkliği 152 2.2.5.1. Yerelleşme Düzeyi 152 2.2.5.2. MPY’lerin Özerklik Seviyeleri 160 2.2.6. YKİ Yaklaşımının Ürünü Olarak Bağımsız Düzenleyici Otoriteler ve MPY’ler 164 3. BÖLÜM: UYGULAMADA MERKEZİ PERSONEL YAPILARI: JAPONYA VE ABD ÖRNEKLERİ 170 3.1. JAPONYA’DA KAMU PERSONELİNİN MERKEZİ YÖNETİMİ 170 3.1.1. Japon Kamu Personel Sistemi 171 3.1.2. Kamu Personelinin Merkezi Yönetimi ve Rol Ortakları 173 3.1.2.1. Ulusal Personel Otoritesi 176 3.1.2.1.1 Tarihsel Gelişimi 176 3.1.2.1.2 Teşkilat ve Personel Yapılanması 178 3.1.2.1.3 Görev, Yetki ve Sorumlulukları 186 3.1.2.2. Kabine Personel İşleri Bürosu 204 3.2. ABD’DE KAMU PERSONELİNİN MERKEZİ YÖNETİMİ 208 3.2.1. Federal Hükümet Kamu Personel Sistemi 208 3.2.2. Kamu Personelinin Merkezi Yönetimi ve Rol Ortakları 216 3.2.2.1. Personel Yönetimi Dairesi 217 3.2.2.1.1 Tarihsel Gelişim 218 3.2.2.1.2 Teşkilat ve Personel Yapısı 225 3.2.2.1.3 Görev, Yetki ve Sorumlulukları 244 3.2.2.2. Liyakat Sistemleri Koruma Kurulu 251 3.2.2.3. Federal Çalışma İlişkileri İdaresi 253 3.2.2.4. Eşit İstihdam Fırsatları Komisyonu 254 3.2.2.5. Özel Danışma Ofisi 256 3.2.2.6. Yönetim ve Bütçe Ofisi 257 4. BÖLÜM: TÜRKİYE’DE KAMU PERSONELİNİN MERKEZİ YÖNETİMİ 259 4.1. TÜRK KAMU PERSONEL SİSTEMİ 259 4.1.1. Türk Kamu Personel Sisteminin Tarihsel Gelişimi 259 4.1.2. Türk Kamu Personel Sisteminde Reform Hareketleri ve Değişimin Yönü 263 4.2. TÜRKİYE’DE KAMU PERSONELİNİN MERKEZİ YÖNETİMİ 284 4.2.1. Tarihsel Gelişim 288 4.2.2. Kamu Personelinin Merkezi Yönetimde Rol Alan Yapılar 299 4.2.2.1. Devlet Personel Başkanlığı 300 4.2.2.1.1 Teşkilat ve Personel Yapısı 301 4.2.2.1.2 Görev, Yetki ve Sorumlulukları 311 4.2.2.1.3 Devlet Personel Başkanlığı’nın İç İşleyişi 319 4.2.2.2. Maliye Bakanlığı 321 4.2.3. Kamu Personel Yönetiminde Rol Alan Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşları 329 4.2.3.1. Başbakanlık 329 4.2.3.2. İçişleri Bakanlığı 332 4.2.3.3. Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı 333 4.2.3.4. Hazine Müsteşarlığı 334 4.2.3.5. ÖSYM 334 4.2.3.6. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı 335 4.2.3.7. Kamu Denetçiliği Kurumu 335 4.2.3.8. TODAİE 336 4.2.4. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne Geçişin Merkezi Personel Yönetim Sistemi Üzerindeki Etkileri 337 4.2.4.1. Devlet Merkez Teşkilatında Yaşanan Değişim 338 4.2.4.2. Merkezi Personel Yönetimi Yapılanmasında Yaşanan Değişim 340 4.2.4.2.1 Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 343 4.2.4.2.2 Cumhurbaşkanlığı 345 4.2.4.2.3 Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 349 5. BÖLÜM: TÜRKİYE’DE KAMU PERSONELİNİN MERKEZ YÖNETİMİNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRME VE BİR MODEL ÖNERİSİ 351 5.1. TÜRK KAMU PERSONEL SİSTEMİNİN MERKEZİ YÖNETİMİ HAKKINDA TESPİT VE DEĞERLENDİRME 352 5.1.1. Kuruluş Aşamasında İzlenen Yol ve Benimsenen Anlayış Açısından 354 5.1.2. Atfedilen Değer ve Yüklenen Misyon Açısından 357 5.1.3. İnsan Kaynağı ve Teşkilat Yapılanması Açısından 360 5.1.4. Üstlenilen Görevlerdeki Başarı ve Etkinlik Açısından 364 5.1.5. Merkezi Personel Yönetimindeki Rol Paylaşımı ve İlişkiler Açısından 371 5.1.6. Kamu Personel Yönetiminde Yaşanan Anlayış Değişikliğine Uyum Açısından 378 5.1.7. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Sonrası Merkezi Kamu Personel Yönetim Yapılanması Hakkında Değerlendirme 382 5.2. JAPONYA, ABD VE TÜRKİYE’DE MERKEZİ PERSONEL YÖNETİMİ YAPILANMASININ KARŞILAŞTIRILMASI 387 5.2.1. Sistem Boyutu 388 5.2.2. Tarihsel Boyut 389 5.2.3. Yapısal Boyut 392 5.2.4. Kapsam Boyutu 395 5.2.5. Etkinlik Boyutu 396 5.2.6. Yerelleşme Boyutu 399 5.2.7. Özerklik Boyutu 400 5.2.8. İmkân Boyutu 402 5.2.9. YKİ Öngörüleriyle Örtüşme Boyutu 403 5.2.10. Örneklik Boyutu 405 5.3. MERKEZİ PERSONEL YÖNETİMİ YAPILANMASINA İLİŞKİN BİR MODEL ÖNERİSİ 408 5.3.1. DPB’nin Kapatılması Hakkında Değerlendirme 408 5.3.2. Merkezi Personel Yönetiminin Yeniden Yapılandırılmasını Gerektiren Nedenler 415 5.3.3. Modelin Genel Çerçevesi 418 5.3.3.1. Modelin Adı ve Temel Kavramları 418 5.3.3.2. Modelin Amacı 421 5.3.3.3. Modelin Önemi 422 5.3.3.4. Modelin Yöntemi ve Varsayımları 423 5.3.3.5. Modelin Temel İlkeleri 424 5.3.4. Yeni Merkezi Kamu Personel Yönetimi Yapılanması ve İşleyişi 425 5.3.4.1. Sistemin Ana Yapılanması 426 5.3.4.1.1 Kamu Personel Politikaları Kurulu 428 5.3.4.1.2 Liyakat Kurulu 430 5.3.4.1.3 Kamu Etik ve Denetim Kurulu 431 5.3.4.2. Kamu Personel Kurumu 432 5.3.4.2.1 Kuruluşu, Temel Organları ve Özellikleri 432 5.3.4.2.2 Teşkilat Yapısı ve İç İşleyişi 440 5.3.4.2.3 Gelirleri ve İnsan Kaynağı 446 5.3.5. Modelden Beklenen Yararlar ve Sınırlılıkları 447 SONUÇ 451 KAYNAKÇA 463 EK 1. ORİJİNALLİK RAPORU 484 EK 2. ETİK KURUL MUAFİYET FORMU 485tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherSosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectMerkezi Personel Yönetimİ
dc.subjectMerkezi Personel Yönetimi Örgütlenmesi
dc.titleMerkezi Personel Yönetimi Örgütlenmesi: ABD ve Japonya Örnekleri ve Türkiye İçin Bir Model Önerisitr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozet1970’lerde başlayan ekonomik bunalımın tetiklemesiyle kamu yönetiminde başlayan arayışlar neticesinde ortaya atılan Yeni Kamu İşletmeciliği (YKİ), özellikle gelişmiş ülkelerde kabul görerek bunlar tarafından uygulanan reform hareketlerine şekil veren başlıca yaklaşım olmuştur. Nitekim Türk kamu yönetiminde son dönemde yaşanmakta olan değişimin emareleri de YKİ yaklaşımının öngörüleri ile büyük ölçüde örtüşmektedir. Kamu yönetiminin bir alt disiplini olarak kamu personel yönetimi de bu değişim dalgasından uzak kalamamıştır. Bu bağlamda geleneksel anlayışının yöntem ve uygulamaları terkedilmiş, yerlerine özel sektör insan kaynakları yönetiminden devşirilenler ikame edilmiştir. Ancak bütün bunlar yaşanırken kamu personel yönetiminden merkezi olarak sorumlu olan kamusal organlar ihmal edilmiş, bütüncül bakış açısından uzaklaşılmıştır. Oysa ki, sorunsuz bir kamu personel sistemi her şeyden önce sistemin başında iyi kurgulanmış bir merkezi otoritenin yer almasına bağlıdır. Bu konudaki uygulamalara bakıldığında farklı alternatiflerin tercih edildiği anlaşılmaktadır. YKİ yaklaşımı ile; özerkliğe sahip, politika belirleme, genel düzenleme, rehberlik ve koordinasyon gibi fonksiyonlara odaklanıp ikincil önemde olanları ilgili kamu kurumlarına bırakan bir merkezi personel yapısının öngörülmekte olduğu söylenebilir. Bu öngörüye uygun oldukları, aynı zamanda Türkiye açısından da örnek olma potansiyeline sahip bulundukları değerlendirilen ABD ve Japonya örneklerinin incelenmesi bu nedenle gerekli görülmüştür. Türkiye’de ilk defa 1960’da bir reform örgütü olarak kurulan Devlet Personel Dairesi, kendisinden bekleneni verememiş olması sebebiyle 1984 yılında Devlet Personel Başkanlığı adı altında yeniden yapılandırılmış, ancak bu Kurum da yeterince etkinlik sağlayamamış, dahası merkezi kamu personel yönetiminde oynaması gereken rolü büyük ölçüde Maliye Bakanlığı başta olmak üzere diğer kamu kurumlarına kaptırmak durumunda kalarak kendisini bir anlamda “gizli işlevsiz” konumuna düşürmüş ve nihayet yeni hükümet sistemine geçiş sonrası da kapatılmıştır. Türk kamu personel yönetimi “çok başlı” bir görünüm arz etmektedir ve personel sisteminin bir reforma tabi tutulabilmesi için öncelikle YKİ öngörülerine uygun bir merkezi personel yapılanması modelinin ortaya konulması gerekli görülmektedir.tr_TR
dc.contributor.departmentSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimitr_TR
dc.embargo.termsAcik erisimtr_TR
dc.embargo.lift2019-03-04T08:18:56Z


Bu öğenin dosyaları:

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster