Show simple item record

dc.contributor.advisorTop, Mehmet
dc.contributor.authorKonca, Murat
dc.date.accessioned2021-07-13T08:36:51Z
dc.date.issued2021
dc.date.submitted2021-06-18
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11655/25048
dc.description.abstractIn this study, technical efficiency levels of national health systems in the Organization for Economic Co-operation and Development (OECD) countries and the factors affecting the technical efficiency levels were revealed by Data Envelopment Analysis (DEA) and some panel Tobit regressions for the period of 2000-2016. Four different models were created in DEA. In the first model, only variables related to health systems were used. Among the input variables of the first model, economic indicators and then variables related to behavioral risk factors were added separately and so the second and the third models were created respectively. Finally, the fourth model was created by adding variables related to economic indicators and behavioral risk factors at the same time among the input variables of the first model. In panel Tobit regressions, the effects of economic, sociodemographic, behavioral, physical environmental, social security and health care utilization indicators on the DEA scores were examined. The second stage analyzes were carried out with the panel data belonging 2000-2005, 2006-2011 and 2012-2016 periods, so that the periodic changes could be revealed while measuring the effect of independent variables on the DEA scores. Only the first model was included in the second-stage analyzes due to the high correlation between the DEA models. According to the findings, per capita income by purchasing power parity (in $), the unemployment rate, the ratio of the university graduate population, the proportion of the population benefiting from regular and safely managed sanitation services and the measles vaccination rate statistically significantly and positively affected the technical efficiency levels of health systems (p<0.05). On the other hand, the Gini Coefficient, the 2008 global economic crisis, the proportion of dependent population, the amount of municipal waste per capita (in kg), alcohol consumption, smoking, obesity, out-of-pocket health expenditure (as the percentage of total health expenditure) and the governmental social security contribution (as the percentage of gross domestic product) had a statistically significant and negative effect on the technical efficiency levels of health systems (p<0.05). Governments should take steps to remove the obstacles to the utilization of health care services in times of economic crisis and when income decreases are exprienced. Since the demand for health care services are higher in societies with a high ratio of dependent population, the obstacles to the service demand of these individuals should be removed. Governments should take measures to enable individuals to spend less out-of-pocket health spending. Binge alcohol drinking, smoking and obesity are among the main health problems which many countries encounter. Governments should seek to overcome this problem through community based educational activities. Municipalities should dispose of their waste in a way that does not harm the environment and people's health and should provide sanitation services to the whole society equally. Vaccination is among the important factors affecting the health status of societies. Governments should pay attention to vaccination and take convincing steps against anti-vaccine groups.tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherSosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectSağlık sistemleritr_TR
dc.subjectPerformanstr_TR
dc.subjectTeknik etkinliktr_TR
dc.subjectVZAtr_TR
dc.subjectPanel tobittr_TR
dc.subject.lcshHastaneler ve diğer sağlık kurumlarıtr_TR
dc.titleOecd Ülkelerinin Ulusal Sağlık Sistemlerinin Zamana Dayalı Performansının Değerlendirilmesitr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozetBu çalışmada, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (Organisation for Economic Co-operation and Development [OECD]) üyesi ülkelerin ulusal sağlık sistemlerinin 2000-2016 dönemine ilişkin teknik etkinliği ve bunu etkileyen faktörler, Veri Zarflama Analizi (VZA) ve panel Tobit regresyon ile ölçülmüştür. VZA’da dört farklı model kurulmuştur. Birinci modelde sadece sağlık sistemlerine ilişkin değişkenler kullanılmıştır. Daha sonra birinci modelin girdi değişkenleri arasına, öncelikle ekonomik göstergelere ve sonrasında davranışsal risk faktörlerine ilişkin değişkenler ayrı ayrı eklenerek sırayla ikinci ve üçüncü modeller kurulmuştur. Son olarak, birinci modelin girdi değişkenleri arasına ekonomik göstergelere ve davranışsal risk faktörlerine ilişkin değişkenler aynı anda eklenerek dördüncü model kurulmuştur. Panel Tobit regresyon analizinde; ekonomik, sosyodemografik, davranışsal, fiziki çevreye ilişkin, sosyal güvenliğe ilişkin ve sağlık hizmetleri kullanımına ilişkin göstergelerin VZA skorlarına etkisi incelenmiştir. İkinci aşama analizler, 2000-2005, 2006-2011 ve 2012-2016 dönemlerine ait panel veriler ile gerçekleştirilmiştir, böylelikle bağımsız değişkenlerin VZA skorlarına olan etkisinde görülen değişimler dönemler bazında incelenebilmiştir. İkinci aşama analizlere sadece birinci model dahil edilmiştir çünkü VZA sonrası yapılan korelasyon analizinde VZA modelleri arasında yüksek düzeyli korelasyon olduğu görülmüştür. Elde edilen bulgulara göre, satın alma gücü paritesine göre kişi başına düşen gelir ($ olarak), işsizlik oranı, üniversite mezunu nüfus oranı, düzenli ve güvenli şekilde yönetilen sanitasyon hizmetlerinden faydalanan nüfus oranı ve kızamık aşılama oranı sağlık sistemlerinin teknik etkinliğine istatistiksel olarak anlamlı şekilde olumlu etki etmiştir (p<0,05). Buna karşın, Gini Katsayısı, 2008 küresel ekonomik krizi, bağımlı nüfus oranı, kişi başına düşen belediye atık miktarı (kg olarak), alkol tüketimi, sigara kullanımı, obezite oranı, cepten yapılan sağlık harcamalarının toplam sağlık harcamaları içerisindeki oranı ve gelirin yüzdesi olarak sosyal güvenlik katkı payı sağlık sistemlerinin teknik etkinliğine istatistiksel olarak anlamlı şekilde olumsuz etki etmiştir (p<0,05). Hükümetler, gelirin azaldığı ekonomik kriz dönemlerinde sağlık hizmetlerinin kullanımı önündeki engelleri kaldıracak adımlar atmalıdır. Bağımlı nüfus oranının yüksek olduğu toplumlarda sağlık hizmetleri talebi daha yüksek olduğundan, bu bireylerin hizmet talebi önündeki engeller kaldırılmalıdır. Hükümetler, bireylerin daha az cepten sağlık harcaması yapmalarını sağlayacak önlemler almalıdır. Aşırı alkol tüketimi, sigara kullanımı ve obezite birçok ülkenin temel sorunları arasındadır. Hükümetler, toplum tabanlı eğitim faaliyetleri vasıtasıyla bu sorunun üstesinden gelmenin yollarını aramalıdır. Belediyeler atıklarını çevreye ve insanların sağlığına zarar vermeyecek şekilde yok etmelidir ve sanitasyon hizmetlerini tüm topluma eşit bir şekilde sunmalıdır. Aşılama, toplumların sağlık statüsünü etkileyen önemli faktörler arasındadır. Hükümetler, aşılama konusuna özen göstermeli ve aşı karşıtı grupları ikna edici adımlar atmalıdır.tr_TR
dc.contributor.departmentSağlık Yönetimitr_TR
dc.embargo.termsAcik erisimtr_TR
dc.embargo.lift2021-07-13T08:36:51Z
dc.fundingYoktr_TR


Files in this item

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record