dc.contributor.advisor | Işıklı, Sedat | |
dc.contributor.author | Öztürk, Melda | |
dc.date.accessioned | 2019-06-27T11:25:08Z | |
dc.date.issued | 2019 | |
dc.date.submitted | 2019-06-17 | |
dc.identifier.citation | ÖZTÜRK, Melda. Üniversite Öğrencilerinde Travmatik Yaşam Olayları ile Alkol/ Madde Kullanımı Arasındaki İlişkide Duygu Düzenleme Güçlüğü ve Dürtüselliğin Aracı Rolünün İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2019. | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/7668 | |
dc.description.abstract | This study aimed to investigate madiator roles of impulsivity and emotion dysregulation in university students between the level of post trumatic stres symptoms after being exposed to a traumatic event and level of alcohol and substance use.
The sample consisted 256 students from different universities. Posttraumatic Diagnostic Scale, Difficulties in Emotion Regulation Scale, UPPS Impulsive Behavior Scale, Alcohol Use Disorders Identification Test, Drug Use Disorders Identification Test and Sociodemogrofic Form were applied to the sample.
In the mediator analysis, the level of post traumatic stres symptoms predicts the level of alcohol and substance use, impulsivity and emotion dysregulation. Also, impulsivity was found to be an mediator in the relation of post traumatic stres symptoms and the level of both alcohol and substance use in a positive direction. However, emotion dysregulation was not found to be an mediator in the relation of post traumatic stres sympotms and alcohol use, whereas it was found to be a mediator for substance use level in a negative direction. At the end of the study, results were discussed in the light of the related literature. | tr_TR |
dc.description.tableofcontents | KABUL VE ONAY i
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ii
ETİK BEYAN iii
ÖZET iv
ABSTRACT v
TEŞEKKÜR vi
İÇİNDEKİLER viii
TABLOLAR DİZİNİ xi
ŞEKİLLER DİZİNİ xiii
GİRİŞ 1
1. BÖLÜM 3
KURAMSAL ÇERÇEVE 3
1.1. TRAVMATİK YAŞAM OLAYLARI VE STRES BELİRTİLERİ 3
1.2.1. Travma Sonrası Stres Belirtileri 4
1.1.2. DSM’de Travma Sonrası Stres Bozukluğu ve Belirtileri 6
1.2. ALKOL KULLANIMI VE TARİHÇESİ 7
1.2.1. Alkol Kullanımı ile ilgili Tanımlamalar 8
1.2.2. Alkol Kullanım Yaygınlığı 9
1.3. MADDE KULLANIMI ve TARİHÇESİ 11
1.3.1. Madde Kullanımı İle İlgili Tanımlamalar 12
1.3.2. Madde Kullanım Yaygınlığı 13
1.4. ALKOL VE MADDE KULLANIMI İLE İLİŞKİLİ NEDENLER 14
1.4.1. Travma Sonrası Stres Belirtileri ile Alkol ve Madde Kullanımı Arasındaki İlişki 16
1.5. DÜRTÜSELLİK 19
1.5.1. Dürtüselliğin Diğer Değişkenlerle İlişkisinin İncelenmesi 20
1.6. DUYGU DÜZENLEME GÜÇLÜĞÜ 23
1.6.1. Duygu Düzenleme Güçlüğünün Diğer Değişkenlerle İlişkisinin İncelenmesi 24
1.7. ARAŞTIRMANIN AMACI 27
1.8. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ 29
2. BÖLÜM 31
YÖNTEM 31
2.1. ÖRNEKLEM 31
2.2. VERİ TOPLAMA ARAÇLARI 34
2.2.1. Kişisel Bilgi Formu 34
2.2.2. Alkol Kullanım Bozuklukları Tanıma Testi (AKBTT) 35
2.2.3. Madde Kullanım Bozuklukları Tanıma Testi (MKBTT) 36
2.2.4. Travma Sonrası Stres Tanı Ölçeği (TSSTÖ) 37
2.2.5. Duygu Düzenlemede Güçlükler Ölçeği (DDGÖ) 38
2.2.6. UPPS Dürtüsel Davranış Ölçeği (DDÖ) 39
2.3. İŞLEM 40
2.4. VERİLERİN ANALİZİ 40
3.BÖLÜM 41
BULGULAR 41
3.1 ARAŞTIRMANIN ANA DEĞİŞKENLERİNİN BETİMSEL ÖZELLİKLERİ 41
3.2. ARAŞTIRMADA YER ALAN DEĞİŞKENLERİN KORELASYON ANALİZİ SONUÇLARI 42
3.3 ARAŞTIRMADA YER ALAN DEĞİŞKENLERİN ARACI ROLLERİNE İLİŞKİN BULGULAR 45
3.2.1 Travma Sonrası Stres Belirtilerinin Düzeyi ile Alkol Kullanım Düzeyi Arasındaki İlişkide Dürtüselliğin ve Duygu Düzenleme Güçlüğünün Aracı Rollerinin Araştırılması 45
3.2.2 Travma Sonrası Stres Belirtilerinin Düzeyi ile Madde Kullanım Düzeyi Arasındaki İlişkide Dürtüselliğin ve Duygu Düzenleme Güçlüğünün Aracı Rollerinin Araştırılması 50
4. BÖLÜM 57
TARTIŞMA 57
4.1 ARAŞTIRMADA YER ALAN DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN TARTIŞILMASI 57
4.1.1 Travma Sonrası Stres Belirtileri ile Alkol ve Madde Kullanımı Arasındaki İlişkiler 57
4.1.2 Travma Sonrası Stres Belirtileri ile Dürtüsellik, Duygu Düzenleme Güçlüğü Arasındaki İlişkiler 58
4.1.3 Travma Sonrası Stres Belirtilerinin Düzeyi, Travmatik Yaşam Olayı Maruziyet Sayısı ve Alkol/ Madde Kullanımı Arasındaki İlişkiler 60
4.1.4 Alkol ile Madde Kullanımı, Dürtüsellik ve Duygu Düzenleme Güçlüğü Arasındaki İlişkiler 60
4.2. ARAŞTIRMADA YER ALAN DEĞİŞKENLERİN ARACI ROLLERİNİN TARTIŞILMASI 63
4.2.1 Travma Sonrası Stres Belirtilerinin Şiddeti ile Alkol ve Madde Kullanım Düzeyleri Arasında Dürtüselliğin Aracı Rolü 63
4.2.2 Travma Sonrası Stres Belirtilerinin Düzeyi ile Alkol ve Madde Kullanım Düzeyleri Arasındaki İlişkide Duygu Düzenleme Güçlüğünün Aracı Rolü 65
4.3 ARAŞTIRMANIN KLİNİK DOĞURGULARI 69
4.4. ARAŞTIRMADAKİ SINIRLILIKLAR VE GELECEK ARAŞTIRMALAR İÇİN ÖNERİLER 71
SONUÇ 73
KAYNAKÇA 74
EKLER 92
EK 1 –Tez Orjinallik Formu 92
EK 2- Etik Kurul / Komisyon İzni 94
EK 3- Bilgilendirilmiş Onam Formu 96
EK 4- Kişisel Bilgi Formu 97
EK 5- Alkol Kullanım Bozuklukları Tanıma Testi (AKBTT) 98
EK 6- Madde Kullanım Bozuklukları Tanıma Testi (MKBTT) 99
EK 7- Travma Sonrası Stres Tanı Ölçeği (TSSTÖ) 101
EK 8-UPPS-Dürtüsel Davranış Ölçeği (DDÖ) 107
EK 9-Duygu Düzenlemede Güçlükler Ölçeği (DDGÖ) 111 | tr_TR |
dc.language.iso | tur | tr_TR |
dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
dc.subject | Duygu düzenleme güçlüğü | tr_TR |
dc.subject | Dürtüsellik | tr_TR |
dc.subject | Travma sonrası stres belirtileri | tr_TR |
dc.subject | Alkol kullanımı | tr_TR |
dc.subject | Madde kullanımı | tr_TR |
dc.subject.lcsh | Konu Başlıkları Listesi::Felsefe. Psikoloji. Din. | tr_TR |
dc.title | Üniversite Öğrencilerinde Travmatik Yaşam Olayları ile Alkol/ Madde Kullanımı Arasındaki İlişkide Duygu Düzenleme Güçlüğü ve Dürtüselliğin Aracı Rolünün İncelenmesi | tr_TR |
dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
dc.description.ozet | Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin yaşadıkları travmatik yaşam olayları sonrasında gösterdikleri travma sonrası stres belirtilerinin şiddeti ile alkol ve madde kullanım düzeyleri arasında dürtüsellik ve duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolleri araştırılmıştır.
Araştırma örneklemi farklı üniversitelerde öğrenim gören 256 öğrenciden oluşmaktadır. Amaçlar doğrultusunda katılımcılara Travma Sonrası Stres Belirti Ölçeği, Duygu Düzenlemede Güçlükler Ölçeği, Dürtüsel Davranış Ölçeği, Sosyo demografik Bilgi formu, Alkol Kullanım Bozuklukları Tanıma Testi ve Madde Kullanım Bozuklukları Tanıma Testi uygulanmıştır.
Araştırma sorularını yanıtlamak amacıyla uygulanan aracı değişken analizleri sonucunda travma sonrası stres belirti düzeyinin alkol ve madde kullanım düzeyi anlamlı pozitif şekilde yordadığı; travma sonrası stres belirti düzeyi ile alkol ve madde kullanımı arasındaki ilişkide dürtüselliğin anlamlı ve pozitif yönde bir aracı değişken olduğu; duygu düzenleme güçlüğünün ise travmatik stres ve alkol kullanım düzeyi arasında aracı ilişkisi tespit edilmezken madde kullanımı için negatif yönde aracılık ettiği belirlenmiştir. Bulgular ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılmıştır. | tr_TR |
dc.contributor.department | Psikoloji | tr_TR |
dc.embargo.terms | Acik erisim | tr_TR |
dc.embargo.lift | 2019-06-27T11:25:08Z | |