Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.advisorAydos, Murat
dc.contributor.authorNalbant, Ahmet Deniz
dc.date.accessioned2019-01-31T07:45:19Z
dc.date.available2019-01-31T07:45:19Z
dc.date.issued2018
dc.date.submitted2018-05-10
dc.identifier.citationNalbant A.D. "TIBBİ LABORATUVARLARDA KALİTE MALİYET ÖLÇÜTLERİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA", Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, Ankara, 2018tr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11655/5761
dc.description.abstractHealth care quality is significantly rising interest in many health fields in recent years. Value provided by any health care resources as determined by some measurements. Such as, laboratories, medical diagnosis like therapy counts, image diagnosis, medication and intensive care units. Laboratory quality approach is considerable valued one of them that health fields. Quality management system is crucial to laboratory for providing the correct results every time. Because, many improved steps according to results comes from that laboratory. These results may directly affect the process outcomes. When a diagnostic test is performed in the medical laboratory, the outcome of the test is a result. The result may be a patient result or it may be a quality control (QC) result. The result may be quantitative (a number) or qualitative (positive or negative) or semi-quantitative (limited to a few different values). QC results are used to validate whether the instrument is operating within pre-defined specifications, inferring that patient test results are reliable. Once the test system is validated, patient results can then be used for diagnosis, prognosis, or treatment planning. Good laboratory practice requires testing normal and abnormal controls for each test at least daily to monitor the analytical process. If the test is stable for less than 24 hours or some change has occurred which could potentially affect the test stability, controls should be assayed more frequently. At least 4,5 regular testing of quality control products creates a QC database that the laboratory uses to validate the test system. Validation occurs by comparing daily QC results to a laboratory-defined range of QC values. The lab-defined range is calculated from QC data collected from testing of normal and abnormal controls. It is therefore useful to develop a quality assurance (QA) program that monitors as many steps as possible in reporting assay results, including sample processing, sample- and assay-specific components, and data analysis and reporting. The statistical results are useful to improve the cost effectiveness and time consuming. Westgard Rules and Levey-Jenings charts used in this manner.tr_TR
dc.description.tableofcontentsİÇİNDEKİLER Sayfa ÖZET i ABSTRACT iii TEŞEKKÜR v ÇİZELGELER LİSTESİ ix ŞEKİLLER LİSTESİ x SİMGELER VE KISALTMALAR xi 1 GENEL BİLGİLER 1 1.1 Mevcut Problem 1 1.2 Tezin Amaç ve Hedefleri 2 1.3 Tezin Kapsamı 3 1.4 Tezin Yapısı 3 2 KONTROL VERİSİ 5 2.1 Kalite ve kontrol verisi 5 2.2 Kalite Kontrol Kuralı 5 2.3 Kontrol Verisine Etki Eden Parametreler 7 2.4 Dikkat noktaları 9 2.5 Kontrol Grafiği 10 2.6 Kontrol limitleri 10 2.7 Hata 11 2.7.1 Anlık – Rastgele oluşan Hatalar (Random Errors) 11 2.7.2 Sistematik Hatalar (Systematic Errors) 11 2.8 Kontrol Verisi Değerleme Modelleri (Measure of Quality Models) 12 2.8.1 PAF Modeli 12 2.8.2 Crosby Modeli 13 2.8.3 Soyut Modeli 13 2.8.4 Süreç Modeli 13 2.8.5 ABC Modeli 14 2.9 Test Yaşam Döngüsü (TYD) 14 2.10 Performans Kriterleri 16 2.10.1 Birinci Performans Kriteri 17 2.10.2 İkinci Performans Kriteri 17 2.10.3 Üçüncü Performans Kriteri 17 2.10.4 Dördüncü Performans Kriteri 17 2.10.5 Beşinci Performans Kriteri 17 2.11 Hata Analizinde KullanılanYöntemler 17 2.11.1 Normallerin Ortalaması Yöntemi (The Average of Normals) 18 2.11.2 Bull Yöntemi (Bull’s algorithm) 19 2.11.3 Delta Kontrol Yöntemi (Delta check method) 21 2.11.4 Altı Sigma Yöntemi (Siz Sigma method) 21 2.12 Bölüm Sonucu 24 3 MATERYAL ve YÖNTEM 26 3.1 Yöntemin Modellenmesi 26 3.2 Levey-Jennings Grafikleri 27 3.3 Westgard Kuralları ile Anlık Hata Ayrıştırma 27 3.3.1 A-C Dikkat Kuralları 28 3.3.2 D–F Alarm Kuralları 28 3.3.3 13s Kuralı 28 3.3.4 12s Kuralı 29 3.3.5 22s Kuralı 29 3.3.6 R4s Kuralı 29 3.3.7 41s Kuralı 30 3.3.8 10x Kuralı 30 3.3.9 8x Kuralı 31 3.3.10 12x Kuralı 31 3.3.11 2of32s Kuralı 31 3.3.12 31s Kuralı 32 3.3.13 6x Kuralı 32 3.3.14 9x Kuralı 33 3.3.15 7T Kuralı 34 3.4 Westgard Kurallarının Uygulanışı 34 3.5 Veri Seti ve Hazırlanması (Data Set) 35 3.6 Analiz Öncesi Hesaplamalar 37 3.7 Önerilen Model 39 3.8 Fayda Ölçümü 39 3.9 Bölüm Sonucu 41 4 DENEYSEL ÇALIŞMALAR VE BULGULAR 42 4.1 Deney Ortamı 42 4.2 Deney Ön Hazırlıkları 42 4.3 Deneysel Değerlendirmeler 45 4.3.1 Farklı Sayıda Deney Veri Setleri ile Çalışmalar 46 4.4 Bölüm Sonucu 48 5 SONUÇLAR 49 ÖZGEÇMİŞ 55tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherFen Bilimleri Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/restrictedAccesstr_TR
dc.subjectLaboratuvar Kalite-Maliyet İlişkisi
dc.subjectWestgard Kuralları Levey-Jennings Tabloları
dc.subjectOPSpecs
dc.subjectQC Çoklu Kararları
dc.titleTıbbi Laboratuvarlarda Kalite Maliyet Ölçütlerinin İyileştirilmesi Üzerine Bir Araştırmatr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozetSağlık süreçlerinde veri toplanması ve yönetimi önemli bir boyut kazanmıştır. Sağlık Bilişimi alanında, sağlık verilerinin üretilmesi, saklanması ve işlenerek anlam kazanması hem sağlık hem de bilişim sektörünün ortak çalışma konusudur. Bu alanda gelişmiş sayısal sistemler kullanarak veri üreten önemli bölümlerden biri de laboratuvarlardır. Laboratuvarlarda kalite ölçütleri ve kaliteyi etkileyen parametrelerin irdelenmesi bu çalışma kapsamında ele alınmaktadır. Bunun bir ölçütü olarak kontrol verileri kullanılmaktadır. Kontrol verilerindeki hatalar sonuçları doğrudan etkilemektedir. Bu verileri etkileyen hata türleri ve ayrıştırılması önemlidir. Elde edilen ölçüm ve test verilerinin kalite ölçütlerine uygunluğu, kontrol verilerinin iyileştirilmesinin maliyet üzerine etkisi ve ne şekilde kullanılacağı araştırma konusudur. Kalite ölçümü ve yönetimi, sağlık alanında radyolojik görüntüleme, diagnostik tedaviler, ilaç yönetimi gibi alt alanlarında kullanılmaktadır. Laboratuvarlarda kalite ölçütlerinin kullanımı ve önemi, tanı ve tedavi süreçlerini doğrudan etkileyen bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bununla birlikte, dikkat edilmesi gereken önemli bir konu da laboratuvar test süreçlerinin zaman ve maliyet açısından olan etkileridir. Süreçlerin belli bir kalite düzeyinde yürütülürken maliyet ve zaman ilişkisi yönünden analiz edilmesi ve değerlendirilmesi gereklidir. Laboratuvar ve işlem bazlı yöntemler irdelenerek en verimli algoritmalar bulunmalı hedeflenen kalite düzeyi düşürülmeden maliyet ve zaman unsurlarından kazanç sağlanmalıdır. Bu amaçla yürütülecek çalışma metodu içinde Westgard Kuralları ve Levey-Jennings tablolarından faydalanılabilir. Veriler, OPSpecs (Operational Process Specification Charts) tablolarında incelenir ve optimize çalışma noktaları bulunur. Elde edilen tüm veriler irdelenerek sonuç analizi yapılır. Sonuçlar, ilgili iş akışı için en verimli parametreler ve algoritmanın ortaya konulmasında kullanılabilir. Bir geri bildirim denetimi ve süreç kontrolü ile uygulanan algoritmanın maliyet ve zaman açısından kazanımı ve kaliteye etkileri ölçülebilir. Bu çoklu değişken parametreler irdelenirken bilişim sistemleri kullanılarak sade, anlaşılır ve etkili bir yöntemin geliştirilmesi üzerine araştırma yapılmıştır. Laboratuvar kalite yönetim sistemleri üzerinde çalışmaları ve atıfları bulunan Dr. James O. Wesgard’ ın kabul görmüş temel kuralları kullanılarak kontrol verisi içindeki hataların belirlenmesine çalışılmıştır. Bu kurallar laboratuvarda süreç bazlı çalışmalarda uygulanılmaktadır. Araştırma yöntemi sırasında elde edilen veriler Levey Jennings tablolarına işlenerek, çalışılan test veya sürece ilişkin özgün akış diyagramları elde edilir. Westgard ve Levey Jennings tabloları oluşturulurken kullanılan ortalama değer, standart sapma, farklı hata geliş hesaplamaları ve ölçüme özel kuralların hesaplanması algoritmasında bilgisayar destekli çalışmalardan faydalanılır. Sonuçlar, ‘beklenen/hedeflenen kalite ölçütlerine ulaşmış mıdır, bu ölçütlere ulaşırken ortaya çıkan maliyet ve zaman kullanımı nedir? Bunlar arasında en verimli kontrol verisi hata düzeltme algoritması nasıl kurulur?’ soruları araştırma konusudur. Araştırmanın ya da bilimin faydalı sonuçlarına ulaşırken zaman ve maliyet bileşenlerinin de dikkate alınması güncel rekabet ortamında önemli bir parametredir. Her yıl binlerce testin yapıldığı bir laboratuvarda test bazında saniyeler veya kuruşlar mertebesinde elde edilecek kazanım genel toplamda kayda değer rakamlar oluşturabilmektedir.tr_TR
dc.contributor.departmentBilgisayar Mühendisliğitr_TR
dc.contributor.authorID10191499tr_TR


Bu öğenin dosyaları:

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster