| dc.contributor.advisor | Demir, Nurettin | |
| dc.contributor.author | Kılıç, Sedef | |
| dc.date.accessioned | 2018-02-01T11:37:16Z | |
| dc.date.available | 2018-02-01T11:37:16Z | |
| dc.date.issued | 2018 | |
| dc.date.submitted | 2018-01-12 | |
| dc.identifier.citation | KILIÇ, Sedef. Rumeli Ağızlarında İlgi Cümleleri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2018. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/4257 | |
| dc.description.abstract | The Turkish language, which has been widely used in the Balkans since the 14th century, has been under the influence of the Indo-European languages spoken by the people in the region, especially the Slavic languages, and thus, a new dialect area was formed in this region, different from Anatolian dialects. These variants, which are called Rumeli or Balkan dialects, have changed in phonetic, morphological and syntactic aspects because of various socio-linguistic reasons. Relative clauses which are the main theme of our thesis and about syntax, also have took on a different appearance as a result of the mentioned effects.
In this study, through analysed texts, relative clauses which are used in Turkish variants in Balkan area, will be discussed in terms of their function, structural and syntactic properties which have changed as a result of language contact. Relative caluses used in Rumelian dialect, will be compared with similar structures in Modern Turkish. Their similar and different properties will be emphasized and some types of clauses that can be used in place of relative clauses in functional terms will be evaluated in this sense. | tr_TR |
| dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER
KABUL VE ONAY i
BİLDİRİM ii
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iii
ETİK BEYAN iv
TEŞEKKÜR v
ÖZET vi
ABSTRACT vii
İÇİNDEKİLER viii
KISALTMALAR DİZİNİ x
GİRİŞ 1
1. BÖLÜM: LİTERATÜR ÖZETİ 4
1.1. İlgi Cümleleri Üzerine Araştırmalar 4
1.2. Türkçe Cümle Çalışmalarında İlgi Cümlelerinin Ele Alınışı 6
1.3. Araştırma Konusu Olarak İlgi Cümleleri 7
1.3.1. Sınırlayıcı ve Sınırlayıcı Olmayan İlgi Cümleleri 9
1.3.2. İlgi Cümlelerinin Konumsal Türleri 9
1.3.3. Dillerin İlgi Cümlesi Oluşturma Yöntemleri 11
1.4. Rumeli Türkleri ve Dilleri 15
2. BÖLÜM: İŞLEVLERİ AÇISINDAN İLGİ CÜMLELERİ 20
3. BÖLÜM: YAPISAL ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN İLGİ CÜMLELERİ 24
3.1. Fiilin Çekim Özellikleri Açısından 24
3.1.1. Bitimsiz Yapıdaki İlgi Cümleleri 24
3.1.2. Bitimli Yapıdaki İlgi Cümleleri 30
3.2. Konumsal Türleri Açısından 33
3.3. Koşul Yan Cümleleri 36
4. BÖLÜM: SÖZDİZİMSEL ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN İLGİ CÜMLELERİ 38
4.1. İlgi Cümlesinin Oluşum Aşamaları 38
4.2. Nitelenen Ögenin Ana Cümle ve Yan Cümle Açısından Konumu 40
4.2.1. Bitimsiz İlgi Cümleleri 40
4.2.2. Bitimli İlgi Cümleleri 42
4.3. Ortaçlarla Kurulan İlgi Cümlelerinde Ortaç Ekinin Seçimi 43
4.4. Dış Sözdizimsel Özellikleri Açısından İlgi Cümleleri 47
4.4.1. Sözcük Türü Olarak Nitelenen Öge 47
4.4.2. Nitelenen Ögenin Yapısı 48
4.4.3. Başadın Temel Cümle İçindeki Sözdizimsel İşlevleri 52
4.5. İç Sözdizimsel Özellikleri Açısından İlgi Cümleleri 57
4.5.1. Nitelenen Ögenin İlgi Cümlesi İçerisindeki Sözdizimsel işlevleri 57
4.5.2. İlgi Cümlesinin Öge Dizimi 65
5. BÖLÜM: ÖZERK NİTELEME 70
5.1. Yok + İlgi Zamiri Biçiminde Kurulan Yapılar 77
5.2. Koşul Yan Cümleleri 79
SONUÇ 85
KAYNAKÇA 86
TARANAN METİNLER 90
EK 1. ETİK KURUL İZİN MUAFİYET FORMU 91
EK 2. ORJİNALLİK RAPORU 92 | tr_TR |
| dc.language.iso | tur | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/restrictedAccess | tr_TR |
| dc.subject | Rumeli ağızları | tr_TR |
| dc.subject | ilgi cümleleri | |
| dc.subject | bağımlı cümle | |
| dc.subject | sözdizimi | |
| dc.title | Rumeli Ağızlarında İlgi Cümleleri | tr_TR |
| dc.title.alternative | Relative Clauses in Rumelian Turkish Dialects | tr_TR |
| dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
| dc.description.ozet | 14. yüzyıldan itibaren Balkanlarda geniş bir kullanım alanı bulan Türk dili, tarihsel süreçte, başta Slav dilleri olmak üzere bölgedeki halklar tarafından konuşulan Hint-Avrupa dillerinin etkisi altında kalmış ve böylece, bölgede yeni ve Anadolu ağızlarından farklı bir ağız alanı oluşmuştur. Rumeli veya Balkan ağızları olarak anılan bu varyantlar çeşitli sosyo-linguistik sebepler dolayısıyla fonetik, morfolojik ve sentaktik açıdan değişime maruz kalmıştır. Çalışmamızın ana konusunu oluşturan ve sentaksın çalışma alanına giren ilgi cümleleri de bahsedilen etkiler sonucunda farklı bir görünüm kazanmıştır.
Bu çalışmada, çeşitli metinlerin taranmasıyla elde edilen örnekler üzerinden, Balkan coğrafyasında konuşulan Türkçe varyantlardaki ilgi cümlelerinin kullanımdaki işlevleri, dil etkileşimi sonucu değişen yapısal ve sözdizimsel özellikleri ele alınacaktır. Rumeli ağızlarında kullanılan ilgi cümlelerinin Türkiye Türkçesindeki benzer yapılardan ayrılan yönleri üzerinde durulacak ve işlevsel açıdan ilgi cümleleri yerine kullanılabilen bazı cümle çeşitleri de bu bağlamda değerlendirilecektir. | tr_TR |
| dc.contributor.department | Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları | tr_TR |
