| dc.contributor.advisor | Erbay, Ercüment | |
| dc.contributor.author | Akın, Elmas | |
| dc.date.accessioned | 2017-06-12T08:29:54Z | |
| dc.date.available | 2017-06-12T08:29:54Z | |
| dc.date.issued | 2018-05-10 | |
| dc.date.submitted | 2017-05-10 | |
| dc.identifier.citation | Akın, E. (2017). Adsız Alkoliklerin Ayıklık Sürecine İlişkin Anlatılarının Güçlendirme
Temelinde Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11655/3490 | |
| dc.description.abstract | The objective of this study is to interpret and describe the strenghts of alcoholics
anonymous related with their remission (sobriety) processes that is a self- help group
offering addiction therapy alternatively, based on empowerment approach.
While alcohol addiction is a situation that includes various processes such as drinking
alcohol, observing deprivation symptoms, ever inreasing alcohol content, this addiction
affects on the individuals as biological, psychological and social. AA members present
crucial outputs in terms of understanding this process and providing remission and also
execute all this process only with self- motivation.
The study was conducted with qualitative research method among 15 AA participant
through in- depth interview in February, 2017. Moreover, participant observation was
performed in order to diversify data and analyse the process better. In this context, the
researcher participated in 4 open session of AA – sessions continued with alcoholic
families, Al- Anon and alcoholics together and shared feelings and thoughts by
determining a thema, also a birthday session – AA members accept their first sober
day as their birthday and celebrate this day every year regularly-. Besides, the
researcher spent often time in Sıhhiye group department and observed AA members in
their coffeehouse during almost 30 minutes. Thus, the process of AA was aimed to
observe more clearly.
A process about starting alcohol of the participants, issues related with alcohol,
biological, psychological and social issues and their coping strategies and also
strenghts was conducted during these interviews.
At the end of the study, it was observed that 12 step changing program of AA, helping
the others and group mind were the most important factors that enhance the strenghts
of the participants. Generally, two theme was occured as “internal factors” that include
physical, psychological and spiritual changes of the participants and “external factors”
that contain changes of them related with their domestic and close environment, group
interation of AA and involment in social process. Furthermore, the understanding was developed that all biological, psychological and social changes are not positive for all
participants and they have to creat new coping strategies, also the strenghts of the
participants in this process was analyzed and described through their own narratives.
This study is assumed as an original thesis, since remission process of AA members
was analyzed based on empowerment approach as one of the approaches used in
social work science and profession. | tr_TR |
| dc.description.tableofcontents | KABUL VE ONAY......................................................................................................................... i
BİLDİRİM ...................................................................................................................................... ii
YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI....................................................... iii
ETİK BEYAN ............................................................................................................................... iv
TEŞEKKÜR ................................................................................................................................. vi
ÖZET ........................................................................................................................................... vii
ABSTRACT ................................................................................................................................. ix
İÇİNDEKİLER ............................................................................................................................. xi
ŞEKİLLER LİSTESİ ................................................................................................................. xiv
TABLOLAR LİSTESİ ................................................................................................................. xv
KISALTMALAR ......................................................................................................................... xvi
BÖLÜM I ...................................................................................................................................... 1
GİRİŞ ............................................................................................................................................ 1
1.1. ARAŞTIRMANIN SORUNSALI .................................................................................... 2
1.2. ARAŞTIRMANIN AMACI ............................................................................................... 3
1.3. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ .............................................................................................. 4
BOLÜM II ..................................................................................................................................... 5
KURAMSAL VE KAVRAMSAL ÇERÇEVE ............................................................................ 5
2.1. BAĞIMLILIK KAVRAMI ................................................................................................. 5
2.1.1. Bağımlılık Neden ve Sonuçları .............................................................................. 7
2.1.2. Beyin Hastalığı Olarak Bağımlılık ....................................................................... 11
2.2. ALKOL VE ALKOL BAĞIMLILIĞI ............................................................................... 12
2.2.1. Kavramlarla Alkol .................................................................................................. 12
2.2.2. Alkol Tarihi .............................................................................................................. 16
2.2.3. Alkole İlişkin Biyokimyasal Bilgiler ve Alkolün Etkileri ..................................... 18
2.2.4. Alkol Bağımlılığı Tanısı ve Süreci ....................................................................... 19
2.2.4.1. Alkol Bağımlılığı Neden ve Sonuçları ............................................................. 22
2.3. ADSIZ ALKOLİKLER ................................................................................................... 25
2.3.1. Adsız Alkoliklerin Yapılanması ............................................................................ 25
2.3.2. Adsız Alkoliklerin Değişimde Rolü ...................................................................... 28
2.4. GÜÇLER PERSPEKTİFİ VE GÜÇLENDİRME YAKLAŞIMI .................................. 34
2.5. BAĞIMLILIK TEDAVİSİNDE GÜÇLENDİRME ........................................................ 37
BÖLÜM III .................................................................................................................................. 42
YÖNTEM ................................................................................................................................... 42
3.1. VERİLERİN TOPLANMASI VE ANALİZİ .................................................................. 43
3.1.1. Özneler ................................................................................................................... 43
3.1.1.1. Öznelere İlişkin Tanıtıcı Bilgiler ....................................................................... 43
3.1.2. Araştırmanın Yapıldığı Yer ve Uygulama Süreci .............................................. 46
3.1.3. Veri Toplama Süreci ............................................................................................. 46
3.1.3.1. Derinlemesine Görüşme ................................................................................... 47
3.1.3.2. Katılımcı Gözlem ................................................................................................ 48
3.1.4. Verilerin Çözümlenmesi ....................................................................................... 50
3.2. SÜRE VE MALİYET ..................................................................................................... 51
BÖLÜM IV ................................................................................................................................. 52
BİREYİN GÜÇLENME SÜRECİNİ ETKİLEYEN İÇSEL UNSULAR ................................. 52
4.1. SÜRECİ ANLAMLANDIRMAYA İLİŞKİN UNSURLAR VE DEĞİŞİM ................... 53
4.1.1. Adsızlığın Anlamlandırılması ............................................................................... 53
4.1.2. Alkol Arzusu ve İçme Davranışı .......................................................................... 55
4.1.3. Alkole ve Ayıklığa Yüklenen Anlamdaki Değişim ............................................. 58
4.2. FİZİKSEL ALANDA YAŞANAN DEĞİŞİMLER ........................................................ 62
4.2.1. Yoksunluk ve Fiziksel Sıkıntılar .......................................................................... 62
4.2.2. Ayıklık Sürecindeki Fiziksel Değişimler ............................................................. 65
4.3. PSİKOLOJİK VE DUYGUSAL ALANDA YAŞANAN DEĞİŞİMLER ..................... 68
4.3.1. Hastalık Bilinci, Güçsüzlük ve Kabullenme ....................................................... 70
4.3.2. Benlikteki Değişimler ............................................................................................ 73
4.3.3. AA’nın Etkisi ve ‘Kendi ile Çalışma’ .................................................................... 77
4.4. TİNSEL ALANDA YAŞANAN DEĞİŞİMLER ............................................................ 82
4.4.1. Üstün Güç Anlamlandırması................................................................................ 83
4.4.2. Tinsel Pratiklerdeki Değişimler ............................................................................ 85
4.4.3. Tinsel Alanda AA'nın Etkisi .................................................................................. 87
4.4.4. Yaşamın Anlamı, Umutlar ve Hedefler............................................................... 89
BÖLÜM V .................................................................................................................................. 92
BİREYİN GÜÇLENME SÜRECİNİ ETKİLEYEN DIŞSAL UNSULAR .............................. 92
5.1. AİLE İLİŞKİLERİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER ..................................................... 92
5.1.1. Aile Bireyleri İle İletişimde ve Rollerde Değişim ............................................... 93
5.1.2. Aile İlişkilerindeki Değişimlerde AA’nın Etkisi ................................................... 95
5.2. TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL ALANDA YAŞANAN DEĞİŞİMLER ..................... 99
5.2.1. Sosyoekonomik Sıkıntılar ve Suç ....................................................................... 99
5.2.2. Stigmatizasyon ve Topluma Entegre ............................................................... 102
5.2.3. Ayıklık Sürecindeki Sosyal Değişim ................................................................. 105
5.3. ADSIZ ALKOLİKLER KENDİNE YARDIM GRUBU............................................... 107
5.3.1. Tedavi Sürecine İlişkin Anlamlandırma ve AA’nın Farkı ............................... 107
5.3.2. AA’nın Toplantı Süreci ve Üyeler Arası Etkileşim .......................................... 112
5.3.3. Yardım Etmenin İyileştirici Etkisi ....................................................................... 115
5.3.4. Sağlıklı Yaşam ve Boş Zaman Değerlendirme ............................................... 118
BÖLÜM VI ............................................................................................................................... 123
TARTIŞMA VE SONUÇ ........................................................................................................ 123
KAYNAKÇA ............................................................................................................................. 135
EK 1: BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM FORMU ........................................................................ 145
EK 2: YARI YAPILANDIRILMIŞ GÖRÜŞME FORMU ...................................................... 147
EK 3: ETİK KURUL DEĞERLENDİRME RAPORU .......................................................... 151
EK 4: TEZ ÇALIŞMASI ORJİNALLİK RAPORU ................................................................ 152 | tr_TR |
| dc.language.iso | tur | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
| dc.subject | adsız alkolikler | tr_TR |
| dc.subject | remisyon | |
| dc.subject | güçlendirme | |
| dc.subject | sosyal hizmet | |
| dc.title | Adsız Alkoliklerin Ayıklık Sürecine İlişkin Anlatılarının Güçlendirme Temelinde Değerlendirilmesi | tr_TR |
| dc.type | info:eu-repo/semantics/masterThesis | tr_TR |
| dc.description.ozet | Araştırma, alternatif şekilde bağımlılık tedavisi sunan kendine yardım grubu Adsız
Alkoliklerin, ayıklık (remisyon) sürecine ilişkin güçlü yanlarını güçlendirme yaklaşımı
temelinde anlamlandırmak ve betimlemek amacı ile gerçekleştirilmiştir.
Alkol bağımlılığı; bireylerin alkol kullanması, kullanımı bıraktığında yoksunluk
belirtilerinin görülmesi, giderek alkol kullanım miktarının artması gibi süreçlerin
yaşandığı bir durum iken; bu bağımlılık bireyleri biyolojik, psikolojik ve sosyal olarak
etkilemektedir. Adsız Alkolikler (AA), bu girift süreci anlamlandırma ve ayıklığı sağlama
noktasında önemli çıktılar sunmakta ve bunları sadece öz motivasyonları ile
sağlamaktadırlar.
Araştırma nitel araştırma metoduyla yürütülmüş ve bu kapsamda 15 AA üyesi özne ile
Şubat 2017 tarihinde derinlemesine görüşmeye başlanmıştır. Buna ek olarak veri
çeşitlemesi yapmak adına ve süreci daha iyi analiz edebilmek amacı ile katılımcı
gözlem de yapılmıştır. Bu bağlamda 4 açık grup oturumunda –Alkolik yakınları Al-Anon
ve alkoliklerin birlikte yürüttüğü, tema belirleyerek duygu, düşünce paylaştıkları- ve 1
yaş günü toplantısına –Alkoliklerin ayık kaldıkları ilk günü doğum günü kabul ederek,
her yıl aynı günü yaş günü olarak kutlamaktadır- katılınmıştır. Bunların haricinde AA
Sıhhıye grubu dairesinde sık sık vakit geçirilmeye çalışılmış, Adsız Alkoliklerin sürekli
gittikleri kahvehanede yaklaşık 30 dakika gözlem yapılmıştır. Bireylerin yaşadıkları
süreç daha net görülmeye çalışılmıştır.
Bu görüşmelerde öznelerin alkol kullanımına başladıkları süreçler, sebebi ile içinde
bulundukları durumlar; biyolojik, psikolojik ve sosyal açıdan yaşadıkları sorunlar ve
bunlarla nasıl baş ettikleri ve güçleri üzerine odaklanılmıştır.
Araştırma sonunda; AA’nın 12 basamaklı değişim programının, bir diğerine yardım
ediyor olmanın ve grup olma ruhunun bireylere güç katan unsurlar arasında en belirgin
noktalar oldukları görülmüştür. Genel olarak bireyleri güçlendiren unsurların; öznelerin
fiziksel, psikolojik ve tinsel değişimlerini kapsayan “içsel unsurlar” ve öznelerin aile içi
ve yakın çevre ile olan ilişkilerindeki değişimleri, Adsız Alkolikler grup etkileşimi ve
toplumsal sürece dahil olma gibi unsurları barındıran “dışsal unsurlar” şeklinde 2 tema ortaya çıkmıştır. Yaşanan biyolojik, psikolojik ve sosyal değişimlerin ayıklıkta her
zaman olumlu olmadığı, ayık yaşamla tanışmanın yeni baş etme stratejileri
gerektirdikleri görülmüş; öznelerin bu süreçteki güçleri kendi anlatıları ile analiz
edilmeye ve betimlenmeye çalışılmıştır.
Sosyal hizmet bilim ve mesleğinin temel yaklaşımlarından olan güçlendirme yaklaşımı
ile Adsız Alkoliklerin ayıklık sürecinin analiz edilmiş olması sebebiyle araştırmanın
özgün olduğu düşünülmektedir. | tr_TR |
| dc.contributor.department | Sosyal Hizmet | tr_TR |
| dc.contributor.authorID | 10149587 | tr_TR |
