Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.advisorpınar, aslı
dc.contributor.authorÇoban, İlknur
dc.date.accessioned2023-01-23T08:01:36Z
dc.date.issued2023-01-20
dc.date.submitted2023-01-03
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11655/29219
dc.description.abstractVarious drugs are used in the treatment of opioid use disorder (OUD). In the diagnosis and treatment of this group of patients, laboratory analyzes are required in order to detect the drugs used in the treatment as well as opioid substances in patient samples such as urine, blood and saliva. In this thesis, it is aimed to develop LC-MS/MS methods as a panel that will perform the quantitative analysis of drugs used in the treatment of OUD, their metabolites and commonly abused illicit substances in the opioid group in urine and saliva samples. A total of 26 substances, including 16 opioid group, 3 cocaine group, 5 amphetamine group and 2 gabapentenoids, which are thought to be useful in the diagnosis and treatment follow-up of OUD, were included in the study. Analysis methods of these substances (6-MAM, BEG, buprenorphine, cocaethylene, cocaine, codeine, dihydrocodeine, EDDP, ethylmorphine, gabapentin, heroin, MBDB, MDA, MDEA, MDMA, methadone, methamphetamine, morphine, naloxane, naltrexone, norbuprenorphine, norcodeine, normorphine, oxycodone, pregabalin and tramadol), in urine and saliva samples by LC-MS/MS were developed. Substance analyzes were performed in urine and saliva samples of 76 patients with the methods whose validations were completed. LC-MS/MS results of urine samples were found to be compatible with opiate, ecstasy and amphetamine results studied by immunological method. In addition, it was determined that the drugs used in the treatment of the patients and their metabolites did not interact with the immunoassay used in opiate measurement. It was thought that the measurement of naltrexone levels of the urine and salivary LC-MS/MS methods we developed in our study would contribute to preventing the risk of relapse of the patients. As a result of the analyzes made with the methods we developed, it was concluded that the minimalized panels, which included 14 substances detected for urine samples and 11 substances detected for saliva samples, would be beneficial in the diagnosis and treatment of OUD.tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherSağlık Bilimleri Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectOpioid kullanım bozukluğutr_TR
dc.subject.lcshBiyokimyatr_TR
dc.titleOpioid kullanım bozukluğunda idrar ve tükürük numunelerinde yasaklı madde analizlerinin karşılaştırılmasıtr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/masterThesistr_TR
dc.description.ozetOpioid kullanım bozukluğu (OKB) tedavisinde çeşitli ilaçlar kullanılmaktadır. Bu grup hastaların tanı ve tedavisinde opioid maddelerin yanı sıra tedavide kullanılan ilaçların da idrar, kan ve tükürük gibi hasta numunelerinde saptanması amacıyla laboratuvar analizlerine gereksinim duyulmaktadır. Bu tez çalışmasında OKB tedavisinde kullanılan ilaçların, metabolitlerinin ve opioid grubundaki yaygın olarak kötüye kullanılan yasaklı maddelerin idrar ve tükürük numunelerinde kantitatif analizini gerçekleştirecek LC-MS/MS yöntemlerinin panel olarak geliştirilmesi amaçlanmıştır. OKB tanı ve tedavi izleminde yararlı olacağı düşünülen 16 opioid grubu, 3 kokain grubu, 5 amfetamin grubu ve 2 gabapentenoid olmak üzere toplam 26 madde çalışma kapsamına alındı. Bu maddelerin (6-MAM, BEG, buprenorfin, dihidrokodein, EDDP, eroin, etilmorfin, gabapentin, kodein, kokaetilen, kokain, MBDB, MDA, MDEA, MDMA, metadon, metamfetamin, morfin, nalokson, naltrekson, norbuprenorfin, norkodein, normorfin, oksikodon, pregabalin ve tramadol) idrar ve tükürük numunelerinde LC-MS/MS ile analiz yöntemleri geliştirildi. Validasyonları tamamlanan yöntemlerle 76 hastanın idrar ve tükürük numunelerinde madde analizleri gerçekleştirildi. İdrar numunelerinin LC-MS/MS sonuçları, immünolojik yöntem ile çalışılan opiat, ekstazi ve amfetamin sonuçları ile uyumlu bulundu. Ayrıca, hastaların tedavisinde kullanılan ilaçların ve metabolitlerinin, opiat ölçümünde kullandığımız immünolojik yöntem üzerinde etkileşimlerinin olmadığı belirlendi. Çalışmamızda geliştirdiğimiz idrar ve tükürük LC-MS/MS yöntemlerinin naltrekson düzeylerinin ölçümünün hastaların relaps riskini önlemede katkı sağlayacağı düşünüldü. Geliştirdiğimiz yöntemler ile yapılan analizler sonucunda idrar numuneleri için tespit edilen 14 madde ile tükürük numuneleri için tespit edilen 11 maddenin dahil edildiği minimalize panellerin, OKB tanı ve tedavisinde kullanımının yararlı olacağı sonucuna varıldı.tr_TR
dc.contributor.departmentTıbbi Biyokimyatr_TR
dc.embargo.termsAcik erisimtr_TR
dc.embargo.lift2023-01-23T08:01:36Z
dc.fundingBilimsel Araştırma Projeleri KBtr_TR


Bu öğenin dosyaları:

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster