Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.advisorCangöz, Banu
dc.contributor.authorAslankara, Müge
dc.date.accessioned2020-02-17T11:18:43Z
dc.date.issued2019
dc.date.submitted2019-12-11
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11655/22140
dc.description.abstractThe main purpose of this PhD thesis is to develop a computer-based original battery consisting of vivid-colored animations and social interaction that examine Theory of Mind (ToM) with different dimensions (cognitive and affective) in terms of experimental methodology within the framework of cognitive psychology theories and approaches and to perform validity and reliability studies of the tasks in the developed battery named as Hacettepe-Computer Based ToM (Hacettepe-CBToM) Battery. The secondary purpose is to develop executive function tasks that consist of original computer-based vivid-colored animations to show whether or not ToM is a cognitive skill separate from executive functions and to determine the norms special to our culture for two different age groups of all the tasks in the developed battery. The validity and reliability studies of the battery were conducted with 214 healthy volunteers aged between 18-36 (20.56 ± 3.19) and 112 healthy volunteers aged between 18-64 for norm determination and hypothesis testing. The construct validity of ToM battery was evaluated by CFA and the fit indices showed that the model had a very good fit [χ2 (19, N = 214) = 26.14, p > 0.05, χ2/sd = 1.38, RMSEA = 0.042, SRMR = 0.05, GFI = 0.97, AGFI = 0.95, CFI = 0.98, TLI (NNFI) = 0.97]. There was a positive and significant relationship (r = 0.32, p < .05) between the scores obtained from the developed Hacettepe-CBToM Battery and Dokuz Eylül Theory of Mind Index (DEToMI), which was used for criterion validity. Inter-rater reliability and internal consistency coefficients were r = 0.94 and r = 0.72, respectively. In addition, norm data for cognitive and emotional ToM tasks and alternative executive function tasks were determined separately. As a result of the analyzes conducted to test the hypotheses, the scores obtained from cognitive ToM and the irony tasks found to be higher compared to affective ToM scores and second order false-belief (p < 0.05). According to the results, the developed Hacettepe-CBToM Battery is a powerful psychometric assessment tool with high ecological validity and suitable for our culture and it has also been shown that the ToM differs from the executive functions by experimentally. In addition to this, it is considered that the developed alternative executive function tasks can be used within the scope of ToM and other scientific researches.tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherSosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectZihin Kuramıtr_TR
dc.subjectYönetici işlevler
dc.subjectBilişsel psikoloji
dc.subjectHacettepe-BTZK bataryası
dc.subjectGeçerlik ve güvenirlik
dc.subjectBilişsel ikinci derece yanlış-inanç
dc.subjectBilişsel ironi kavrama
dc.subjectDuygusal ironi kavrama yanlış-İnanç
dc.titleZihin Kuramının Bilişsel Psikoloji Bağlamında İncelenmesi: Yönetici İşlevlerden Ayrıştırma ve Bilgisayar Temelli Batarya Geliştirme Çalışmasıtr_TR
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesistr_TR
dc.description.ozetBu doktora tez çalışmasının temel amacı, Zihin Kuramı’nı (ZK) bilişsel psikoloji kuram ve yaklaşımları çerçevesinde deneysel yöntembilim açısından farklı boyutlarıyla (bilişsel ve duygusal) irdeleyen, sosyal etkileşim niteliği olan ve canlı-renkli animasyonlardan oluşan özgün bir ZK bataryası geliştirmek ve Hacettepe-Bilgisayar Temelli ZK (Hacettepe-BTZK) Bataryası olarak adlandırılan bataryadaki görevlerin geçerlik ve güvenirlik çalışmalarını yapmaktır. İkincil amaç ise, ZK’nin yönetici işlevlerden ayrı bir bilişsel beceri olup olmadığını göstermeye yönelik özgün bilgisayar temelli canlı-renkli animasyonlardan oluşan yönetici işlev görevleri geliştirmek ve geliştirilen bütün görevlerin iki farklı yaş grubu için kültürümüze özgü normlarını belirlemektir. Bataryanın geçerlik ve güvenirlik çalışmaları 18-36 (20.56±3.19) yaş aralığında toplam 214 gönüllü sağlıklı yetişkinle, yaşa göre norm belirleme ve hipotez testlerine yönelik çalışmalar 18-64 yaş aralığında toplam 112 gönüllü sağlıklı yetişkinle yürütülmüştür. ZK bataryasının yapı geçerliği DFA ile değerlendirilmiş ve elde edilen uyum indeksleri modelin çok iyi bir uyuma sahip olduğunu ortaya koymuştur [χ2 (19, N = 214) = 26.14, p>0.05, χ2/sd = 1.38, RMSEA = 0.042, SRMR = 0.05, GFI = 0.97, AGFI = 0.95, CFI = 0.98, TLI (NNFI) = 0.97]. Ölçüt geçerliği ölçümü için kullanılan Dokuz Eylül Zihin Teorisi Ölçeği (DEZTÖ) ile geliştirilen Hacettepe-BTZK Bataryası’ndan alınan puanlar arasında pozitif yönde ve anlamlı (r=0.32, p<0.05) bir ilişki bulunmuştur. Yargıcılararası güvenirlik ve iç tutarlılık katsayıları sırasıyla r=0.94 ve r=0.72 olarak bulunmuştur. Ayrıca bilişsel ve duygusal ZK görevleriyle alternatif yönetici işlev görevlerine ilişkin norm verileri ayrı ayrı belirlenmiştir. Hipotezlerin test edilmesi için yapılan analizler sonucunda, bilişsel ZK puanlarının duygusal ZK puanlarından; ironi görevlerinden alınan puanların ise ikinci derece yanlış-inanç görevlerinden alınan puanlardan daha yüksek olduğu bulunmuştur (p<0.05). Elde edilen sonuçlara göre, geliştirilen Hacettepe-BTZK Bataryası’nın ekolojik geçerliği yüksek, kültürümüze uygun ve psikometrik açıdan güçlü bir değerlendirme aracı olduğu; ayrıca ZK’nin yönetici işlevlerden deneysel olarak ayrıştığı gösterilmiştir. Bununla birlikte, geliştirilen alternatif yönetici işlev görevlerinin de ZK ve diğer bilimsel araştırmalar kapsamında kullanılabileceği düşünülmektedir.tr_TR
dc.contributor.departmentPsikolojitr_TR
dc.embargo.termsAcik erisimtr_TR
dc.embargo.lift2020-02-17T11:18:43Z
dc.fundingYoktr_TR


Bu öğenin dosyaları:

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster